355: سؤال: صاحب زوجه دائمه امه را عقد دائم مىتواند نمود يا نه؟
جواب: اظهر عدم صحت است بدون اذن زوجه حره. و با اذن او صحيح است. و اظهر اين است كه اجازه بعد، هم كافى نيست هر گاه به اذن او نبوده، و اجراى حكم فضولى در آن نتوان كرد. و ظاهر اين است كه كنيز را بدون رضاى حره به عقد تمتع هم نتوان گرفت، نظر به عمومات و خصوص صحيحه محمد بن اسماعيل بن بزيع 1. و ظاهر اين است كه قائل به فرق، نباشد 356: سؤال: زوجه وزوج، غير امينى را در اجراى صيغه نكاح مأذون مىنمايند.
اخبار او در اجراى صيغه بعد غيبتهما، مقبول است يا نه؟
جواب: در وكيل عدالت شرط نيست. و بعد علم به جريان صيغه هم اشكالى نيست در صحت. بلى اشكال در قبول اخبار او است از نكاح و اجراى صيغه. و ظاهر اين است كه جايز است عمل به اخبار او هر چند عادل نباشد. و هر گاه وكيل بگويد صيغه را خواندم، و موكل منكر باشد قول وكيل مقدم است با يمين.
357: سؤال: شخصى دخترى گرفت و در شب زفاف. معلوم شد كه دختر نبوده، مستحق تمام مهر است يا نه؟
جواب: اظهر واشهر اين است كه هر گاه بعد از دخول معلوم شد كه با كره نبوده است قبل از عقد، وزوج هم راضى شود بر نگاه داشتن آن - خواه براى او خيار فسخ باشد (مثل اين كه شرط كرده باشد در ضمن عقد بكارت را) يا نه (مثل اين كه به گمان بكارت گرفته باشد) - زوجه مستحق مهر هست. و لكن چيزى از او كم مىشود، و [در] مقدار آن خلاف است. واظهر اين است كه ملاحظه مىكنند مهر المثل چنان زنى را در حال بكارت و در حال ثيبوبت، و به همان تفاوت [از] مسمى كم مىشود. مثل اين كه مهر او دو تومان باشد و مهر المثل آن با كرتا ده تومان وثيبا پنج تومان، تفاوت ما بين، پنچ تومان است كه نصف است. پس نصف مسمى كه يك تومان است كم مىشود.