متهب او را در اطاق واهب در دولابه (1) گذاشته و كليد آن دولابه را خود متهب بردارد، آيا اين را تصرف معتبر در شرع مىگويند يا نه؟ -؟ و هر گاه واهب يورتى (2) را به متهب هبه نموده باشد و رفع موانع از تصرف متهب نموده (به اين معنى كه متهب در آن يورت آمد و شد كند و واهب مانع او نشود و لكن واهب به جهت ناخوشى و بيمارى در آن يورت خوابيده باشد) آيا اين را تصرف متهب مىگويند يا نه؟ -؟.
جواب: بلى هبه صحيح است. واظهر اين است كه در تمام مال صحيح است و منحصر در ثلث نيست. و تصرف و قبض در مطلق هبه شرط است و بدون آن لزومى ندارد. و اگر قبل از اقباض بميرد هبه باطل مىشود. مگر آنكه متهب صغير باشد و واهب ولى (او) باشد كه قبض ولى قبض صغير است و ضرور به قبض على حده نيست. و قبض بعض در لزوم كل كافى نيست. و در منقولات همان اخذ به يد (بخصوص به اين نحو كه در جائى مضبوط كند) كافى است هر چند در خانه واهب باشد.
و همچنين در اقباض يورت تخليه يد و رفع مانع از تصرفات كافى است هر گاه به قصد اقباض بوده و خوابيدن خود را در آنجا مانع از تخليه نمىدانسته. و ظاهر اين است كه هر گاه بگويد (خانه از تو و تصرف كن و بيا و برو و لكن من هم چند روزى در اينجا هستم چون بيمارم) يا آنكه در عرف و عادت مضايقه از بودن آن در آن مكان نمىشده و مى گفته اند كه به تصرف او داده، كافى است. و شايد كه اين از باب اقباض صندوق باشد با وجود آنكه متاع واهب در آن باشد.
73: سؤال: هر گاه شخصى در طفوليت از بلده (اى) به بلده ديگر رفته باشد، و بعد از توطن مدت پنجاه سال تقريبا، در آن بلد فوت شود. و آن را تركه باشد و در بلده توطن او را وارث نباشد. و در حيات خود هم لن شخص اقرار نموده باشد كه مرا و ارثى نمىباشد. آيا بعد از وفات او لازم است كه در قريهء تولد آن تفحص و تجسس از وارث او بشود تا قطع به وجود يا عدم وارث به هم رسد؟ يا آنكه مال او را به