(قرائت - به كسر قاف، وتخفيف راء - از نظر قراء عبارت از اين است كه قرآن كريم خوانده شود، اعم از آنكه قرائت به صورت تلاوت، يعنى پيوسته برگزار شود، ويا به صورت اداء يعنى از طريق فراگيرى ودريافت از مشايخ واساتيد انجام گيرد) (1).
در ظل اين تعريفات باز مى يابيم كه قرائت عبارت از تفوه به الفاظ قرآن كريم به همان صورت وكيفيتى است كه رسول خدا (صلى الله عليه وآله) تلفظ مى كرد، ويا عبارت از خواندن وتلفظ الفاظ قرآن كريم به همان صورت وكيفيتى است كه در حضور رسول اكرم (صلى الله عليه وآله وسلم) خوانده مى شد وآنحضرت آن تلفظ و خواندن را تأييد مى كرد.
قرائت بر حسب اين تعريف به ما مى فهماند كه گاهى قرائت از رهگذر سماع وشنيدن قرائت خود نبى اكرم (صلى الله عليه وآله وسلم) به دست مى آيد، وگاهى نيز از طريق نقل قرائت ديگران در حضور رسول اكرم (صلى الله عليه وآله وسلم) وتأييد آنحضرت راجع به آن، احراز مى گردد.
- گاهى قرائت به يك وجه روايت مى شود كه از آن به (متفق عليه بين قراء) تعبير مى گردد.
- وگاهى قرائت به بيش از يك وجه روايت مى شود كه آنرا (مختلف فيه بين قراء) معرفى مى كنند.
اقسام قراآت:
قراآت - با توجه به شرائط واركان - به دو بخش تقسيم مى گردد:
الف. قراآت متواتره:
ابن الجزرى در معرفى قراآت متواتره مى گويد: (هر قرائتي كه با قواعد زبان هماهنگى دارد ومنطبق با رسم الخط يكى از مصاحف است - ولو آنكه اين انطباق بر سبيل حدس واحتمال باشد -، اگر به طور متواتر نيز نقل شود، اين قراآت را بايد قراآت متواتره وقطعي دانست) (2).
ب. قراآت صحيحه:
اين بخش از قراآت را مى توان به دو دسته قابل تقسيم دانست:
1. قراآتى كه جامع اركان وشرائط سه گانه ياد شده است.
2. قراآت شاذه.
قراآت جامع اركان سه گانه:
ابن الجزرى در معرفى اين قراآت مى گويد: (قراآتى است كه سند آنها - از رهگذر نقل راوي عادل وضابطى از راوي ضابط ديگر، كه نقلى اينچنينى تا منتهاى سلسله ء اسناد ادامه دارد - از مزيت صحت برخوردار بوده و منطبق با ضوابط عربيت وموافق با رسم الخط عثماني مى باشد) (3).
تقسيم قراآت جامع اركان سه گانه:
اين قراآت به دو بخش تقسيم مى گردد: مستفيضه وغير مستفيضه.