منفعت (1) والله العالم.
120: سوال: چند نفر شريك مىشوند و در عقد شراكت شرط مىكنند كه هر كدام كه به نسيه معامله كند و در هر ولايتى نسيه به احدى بدهد به پاى او باشد. و اگر تلف شود از كيسه او رفته باشد. و اتفاق افتد كه يكى از آنها معامله با احدى بكند به عنوان نسيه بدون اذن شريك ديگر. و آن نسيه به قدر نصف سرمايه او بوده و به قبض شريك هم نداده.
والحال اين شخص فرار كرده و اين نسيه به سوخت افتاده. آيا اين سوخت ما بين شركا مشترك است يا مختص همان شريك است كه نسيه داده؟ -؟.
جواب: اولا آن كه اگر مراد از آن كه (به قبض شريك نداده) اين است كه سرمايه را ممزوج نكرده‌اند، پس اصل عقد شركت منعقد نشده، چون شرط است در آن ممزوج كردن به نحوى كه تميزى نباشد. و بر فرض ممزوج بودن هم ظاهر اين است كه اين عقد باطل است. به جهت آن كه اين شرط منافى مقتضاى عقد شراكت است و جهالت هم دارد. و در صورت بطلان، هر يك مستحق سرمايه‌اند وربح تابع سرمايه او است، و از براى هر يك اجرت المثل عمل در مال ديگرى مىباشد. و اين در صورتى كه مراد سائل آنجا كه گفته است (بى اذن شريك اين معامله را كرده) اذن خاص باشد هر چند اذن عام داشته. و الا ضمان تلف بر آن كسى است كه بدون اذن تصرف كرده و مستحق اجرتى هم نيست.
121: سوال: مسكنى مشترك مىباشد ميان چند نفر و يكى از آنها فوت مىشود و منتقل مىشود به اولاد صغار او. آيا شركا مىتوانند تصرف نمايند نظر به شركتى كه