جامع الشتات (فارسي) - الميرزا القمي - ج ٣ - الصفحة ١٠٤
باشد، و ادعاى قطع به استحقاق وعدم استحقاق از هيچ كدام سر نزند، شيخ طوسى (ره) دعوى عدم خلاف كرده است كه نمىتواند او را مطالبه كرد كه درخت را بر دارد، يا اگر خراب شود او را منع كند از تجديد. (1) چنان كه شهيد (ره) در دروس نقل كرده. پس در صورت ادعاى استحقاق به عنوان جزم، امر ظاهر تر است. و فرقى ما بين درخت و ديوار و صب ميزاب در خانه جار، نيست. وهكذا غيره من الامثله.
40: سوال: هر گاه زيد (بوم كند) ى يعنى سردابه [اى] داشته باشد. و عمرو اطاق بر فوق آن ساخته باشد، كه عمرو مالك اطاق فوقانى مزبور بوده باشد. و اطاق منهدم گردد به حدى كه نصف بلكه كمتر آن بوم كند را نيز خراب كند و بقيه كه از بوم كند باقى مانده باشد. باز عمرو بر بالاى همان بوم كنده اطاق جديدى بسازد يا نه؟ -؟ و با وجود اين كه ظن كلى بوده باشد كه اگر يك پايه بر فوق بوم كنده گذارند باز منهدم مىگردد. [و در] انهدام اول آيا زيد را مىرسد غرامت از عمرو بگيرد يا نه؟ -؟.
جواب: هر گاه صاحب خانه استحقاق بودن خانه را بر سرداب داشته باشد به عنوان دوام (خواه به ارث خواه به صلح و غير آن) و تقصيرى هم نكرده در خراب شدن خانه، بر او غرامتى نيست و ثانيا مىتواند خانه را بنا كند و لكن مهما امكن اضرار به صاحب سردابه نكند اولى است. والله يعلم.
مسأله تزاحم الحقوق: 41: سوال: هر گاه كوچه [اى] سر بسته باشد، و در خانه زيد در ابتداى كوچه باشد، و در خانه عمرو در وسط كوچه. آيا عمرو مىتواند بدون اذن زيد خاشاك و خاكروبه خود را در محاذى در خانه خود و پائين تر يا بالاتر بريزد و بردارد يا نه؟ -؟.
جواب: احوط بلكه اظهر اين است كه بدون اذن صريح زيد يا شاهد حال به رضاى او، نكند. و در اين مسأله اشكال بسيار است و مشهور علماى ما اين است كه اول كوچه كه داخل مىشوند مال زيد و عمرو است بالمشاركه تا به در خانه زيد. و از در خانه زيد

1: اگر از نظر ثابت شود خانه‌اى كه ميزاب بر آن مىريزد قبل از خانه صاحب ميزاب احداث (و يا احياء و تملك) شده صورت ديگرى از مسأله پيش مىآيد كه اطلاق فتواى ميرزا را با مشكل ديگر مواجه مىكند.
(١٠٤)
الذهاب إلى صفحة: «« « ... 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 ... » »»
الفهرست