مقدمه‌اى بر فقه شيعه (فارسي) - السيد حسين المدرسي - الصفحة ١٣
5) الوافي، از محمد محسن فيض كاشاني (م 1090).
6) وسائل الشيعة، از محمد بن حسن حر عاملي (م 1104).
7) بحار الأنوار، از محمد باقر بن محمد تقي مجلسي (م 1110).
8) مستدرك الوسائل، از حسين بن محمد تقي نوري (م 1320).
از اين جمله، چهار كتاب نخست به عنوان (كتب أربعة) شناخته شده و در فن حديث شيعي از اهميتى همانند (صحاح سته) نسبت به مجاميع حديثي أهل سنت برخوردار است. متداول ترين كتاب از فهرست بالا در مراجعات فقهى، كتاب وسائل الشيعة است كه جامع أحاديث چهار كتاب نخست (كتب أربعة) و بسيارى از كتابهاى حديث ديگر است، و چون منحصر به رواياتى است كه در مباحث فقهى رسيده است كتاب دستى براي مراجعه هر فقيهى است.
استناد به روايات اين مجاميع تابع وجود شرايط خاصي است (5). وثاقت و راستگويى همه راويان سلسله سند يك حديث بايد به ثبوت رسيده باشد. دانشى خاص به نام علم رجال كه در باره رواة حديث و شرح حال آنان بحث مى كند متكفل اين كار است. أحاديث از نظر مقدار اعتبار و سنديت بر أساس ضوابط مخصوصى كه در علمي ديگر به نام علم درايه مورد بحث قرار گرفته است به أنواع ورده هاى مختلفي تقسيم مىشود (6) و بر همين أساس، بسيارى از روايات متون ذكر شده از نظر فقهاء ضعيف و غير قابل استناد است.
استخراج احكام شرعي از منابع ياد شده بر أساس قواعد و ضوابطى كه در علم أصول فقه بيان شده است به كمك استدلال عقلي و با روش تحليل منطقي انجام مى پذيرد كه نام آن در اصطلاح اسلامى (اجتهاد) است. از نظر أصول تعاليم شيعي امكان اجتهاد همواره براي دانشمندان وجود دارد و هر فقيه الزاما بايد در بر خورد با مسائل، دلايل و مستندات هر مسأله را شخصا ملاحظه كرده و در مورد آن نظر بدهد. تقليد و پيروى يك مجتهد از مجتهد ديگر در مسائل شرعي حرام است.

٥ - ببينيد شهيد دوم، الدراية: ٦٢ - ٨١ / أبو القاسم بن حسن يزدى ١: ٤٤ - ٦١.
٦ - ببينيد شهيد أول، الذكرى: ٤ / ابن فهد، المهذب: ٢ پ / مقداد، تنقيح: ٣ ر / كركى، طريق استنباط الاحكام: ١٠ / شهيد دوم، الدراية: ١٩ - ٦١ / حسين بن عبد الصمد، وصول الأخيار: ٢٠ - ٥٦ / صاحب مدارك، هداية الطالبين: ٥ ر / بهاء الدين عاملي، الوجيزه: ٤ - ٥ / همو، مشرق الشمسين: ٢٦٩ / ميرداماد، الرواشح السماوية: ١١٥ - ٢٠٤ / بهبهانى، تعليقات منهج المقال: ٥ - ٩ / أبو القاسم بن حسن يزدى ١: ٣ - ٤٤ / مامقانى، مقباس الهداية: ٣٥ - 105.
(١٣)
الذهاب إلى صفحة: «« « ... 7 8 9 11 12 13 14 15 16 17 18 ... » »»
الفهرست