الف) بسيارى از عقايد و اعمالى كه امروزه از مسلمات مذهب پنداشته مى شود، در زمان صحابه وتابعين وتابعين تابعين و بلكه يكى - دو نسل بعد از آنان، چنين نبوده است. در واقع، ميان فقها و دانشمندان گذشته، درباره ء بسيارى از اين گونه مسائل اختلاف وجود داشته است، ولى با گذشت زمان و به خاطر عوامل مختلف سياسى و عملى و غيره، برخى از آرا (و حتى گاهى يك رأى) بر ساير آرا غالب گشته است. روشن است كه در چنين حالتى، چه بسا خواص و دانشمندان نسبت به نظريهء مسلط مرعوب مى شوند و در صدد برمىآيند تا به هر قيمت براى آن (هر چند ناموجه) برهان و دليل فراهم كنند.
سر مطلب آن است كه آنان از ابتدا در محيط خانه با اين نظر پرورش يافته و به آن خو گرفته اند، در جامعهء هم كيشان خود نيز همواره با همين وضعيت روبرو بوده اند، به ناچار رها شدن از چنين نظرى، با آن رسوبى كه در انديشه و جان انسان مى كند، بسيار مشكل است.
لكن انصاف و خردمندى اقتضا مى كند كه ما خود را از اين گرداب‌ها نجات دهيم و همواره با فكرى آزاد و منطقى، بينديشيم و بر اين اساس انتخاب كنيم. بحث مورد نظر ما يكى از واضح ترين مصاديق اين مسأله است.
ب) مدرك اصلى در استنباط احكام دين، قرآن كريم است. قرآن از هر گونه باطل به دور است و بايد همه چيز به آن ارجاع داده شود. اگر خبرى يا اخبارى مخالف نص كلام الله مجيد بود، مسلما مطرود است و بايد كنار زده شود. اگر اخبار با يكديگر متعارض بودند، بدين صورت كه برخى مطابق ظاهر كلام الله و برخى مخالف آن بودند، قطعا ترجيح با آن دسته از اخبار است كه با ظاهر كلام الله سازگار است. البته اخبار مخالف با ظاهر كلام الله، هر چند در صورتى كه معارض نداشته باشد، ممكن است كسى