تشيع در تسنن (فارسي) - السيد محمد رضا مدرسي - الصفحة ١٥٤
با اين وجود، ممكن است اختلاف برخى روايات بدين خاطر باشد كه راوى متوجه برخى قرائن حالى (1) يا مقالى (2) نشده است، يا آن كه اگر متوجه شده، آن را به خاطر وضوح مطلب نزد خودش، نقل نكرده است، يا به درستى نقل ننموده است، مثلا حكمى را كه مربوط به شرايط خاصى بوده، مطلق ذكر كرده است، يا مطلق بوده، ولى تصور كرده مقيد است و با قيودى كه در آن دخيل نبوده نقل كرده است. جهات ديگرى نيز براى اختلاف روايات قابل تصور است كه تفصيل آن در كتب درايه واصول آمده است.
ه‍) چنان كه از كتب روايى وسيره استفاده مى شود، نماز و وضو از همان اول بعثت تشريع شده بود، زيرا رسول اكرم (صلى الله عليه وآله) همراه با على (عليه السلام) و خديجه (عليها السلام) نماز مىگزاردند. (3) " ابن ماجه " در سنن و " حاكم " در مستدرك و " طبرى " در تاريخ خود از " عباد بن عبد الله " روايت مى كنند كه گفت: از على (عليه السلام) شنيدم، مى گفت:
أنا عبد الله وأخو رسوله وأنا الصديق الأكبر، لا يقولها بعدى إلا كذاب، صليت قبل الناس بسبع سنين، (4)

١. مقصود از قرائن حالى، حالت سؤال كننده يا پاسخ دهنده و يا اوضاع، احوال و شرايط زمانى و مكانى حين سؤال و جواب است. در بحث ما سخن در آن است كه ممكن است راوى، هنگام نقل روايت، به اين امور توجه نكرده وقرائن حالى را ذكر ننموده باشد. (ويراستار) ٢. مقصود از قرائن مقالى، الفاظ و كلماتى است كه داراى بار معنايى خاصى مى باشد كه در روايت به كار رفته است. در بحث ما سخن در آن است كه ممكن است راوى، بدون توجه به حساسيت اين كلمات و بار خاص آنها، روايت را نقل به معنا كرده و عين آن كلمات را نياورده باشد. (ويراستار) ٣. سيره ابن هشام، ج ١، ص ٢٦٠، تاريخ يعقوبى، ج ٢، ص ٢٣.
٤. سنن ابن ماجه، دار احياء التراث العربى ١٣٩٥، ج ٤٤ (در همين صفحه آمده است كه در " زوائد " گفته: هذا إسناد صحيح)، مستدرك، دار المعرفه بيروت ١٤٠٦، ج ٣، ص ١١٢، تاريخ طبرى، دار المعارف مصر، ج 2، ص 310.
(١٥٤)
الذهاب إلى صفحة: «« « ... 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 ... » »»