كشاف الفهارس - السيد محمد باقر حجتى - الصفحة ١٤٥
مى باشند كه بعيد نيست بر اثر مرور ايام نسبت به معلوماتشان دچار نسيان گردند، ودر اعراب كلمات - به علت شدت تشابه اعراب وكثرت فتح وضم وكسر در طى يك آيه - به لغزش افتند، زيرا اينان در اعراب كلمات به دستور زبان عربي متكى نيستند، ونيز نسبت به معاني كلمات فاقد بينش لازم مى باشند. اينان در قرائت خود فقط به حفظ و شنيدن از ديگران متكى هستند. واشتباه را از افراد ناآگاه فراگرفته وبراى ديگران نقل مى كنند، در حاليكه خود به علت فراموشى راجع به كلمه ويا كلماتي دچار لغزش گشته، لكن به لزوم چنين لغزشى جسارت نموده ونسبت به آن پافشارى مى كنند، يا آنكه قرآن را بر كسى خوانده اند كه گرفتار نسيان بوده واعراب را نادرست خوانده و شبهه أي در ذهن أو به هم رسيده ومالا دچار اشتباه مى گردد. چنين حفاظ وقرائى نبايد در قرائت مورد تقليد قرار گرفته وبه روايت آنها احتجاج كرد.
4) وسرانجام دسته أي از قراء به اعراب ومعانى آيات آشنا هستند، ولغات قرآن را مى شناسند، اما نسبت به قراآت واختلاف مردم وروايات قراآت فاقد آگاهى هستند، وچه بسا آگاهى آنها به دستور زبان عربي آنان رابر آن مى دارد كه قرآن را با وجهى كه در زبان عربي جائز است قرائت كنند، قرائتي كه هيچيك از پيشينيان قرآن را بدانگونه نخوانده اند. بايد اينگونه قراء را بدعت گزاران برشمرد (1).
طى استدلالات ابن مجاهد وطبقه بندى چهارگانه ء أو درباره ء قاريان قرآن، به اين نتيجه مى رسيم كه در اين زمينه نكته ء مهمى وجود دارد كه ابن مجاهد را بر آن داشت از ميان جمع قراء فراوان، هفت قارى، را براى بررسى قراآت قرآن گزين كند، وآن نكته ء مهم عبارت از صيانت روش وقراآت قرآني است تا قراآت از طريق روايت مورد اعتماد به سوى روايت مشكوك منحرف نشود، ويا از طريق روايت از رسول اكرم (صلى الله عليه وآله وسلم) و معصومين (عليهم السلام) به طريق اجتهادات شخصي جابه جا نگردد.
مؤيد شهرت علمي قراء سبعه:
مؤيد اين شهرت علمي - كه قراء سبعه از آن برخوردار بوده اند - اتفاق علماء در اعتماد به قرائت آنها است.
ونيز مى توان بر اين نكته وثاقت ابن مجاهد وعلو مرتبت علمي وعمق آگاهى أو در قراآت را بر اين گواه افزود.
تأييد مقام علمي وديني ابن مجاهد از سوى بزرگان علم:
- ذهبي: ابن مجاهد، ثقه وحجت بوده است.
- أبو عمرو دانى: ابن مجاهد در عصر خود - علاوه بر گسترش معلومات وچالاكى أو در درك وصدق گفتار و زهد آشكار، بر كسانى كه از رقباى علمي أو به شمار مى رفتند فزونى وبرترى داشت (2).
- ابن الجزرى: نام ابن مجاهد تا جاهاى دوردست انتشار يافته ودركارش مشهور گشته، أو نسبت به همگنان پيشتاز وبرتر بوده است، وبايد بر اين مزايا ديندارى وقوت حافظه وخير وبركت وجودش را افزود. ومن در ميان اساتيد قراآت كسى را نمى شناسم كه شاگردانى بيش از شاگردان ابن مجاهد را در پيرامون خود فراهم كرده باشد (3).
- ابن النديم: وى در عصر خود به عنوان فردي يگانه وبى رقيب به شمار است، وعلاوة بر فضل وعلم وديانت و معرفت نسبت به قراآت وعلوم قرآني از حسن ادب وظرافت اخلاقي وشوخ طبعي وهوش وفراستى عميق برخوردار مى باشد (4).

١. السبعة ١ / ٣٩١. ٢. معرفة القراء ١ / ٢١٧. ٣. غاية النهاية ١ / ١٤٢. ٤. الفهرست، ط خياط، ص 31.
(١٤٥)
الذهاب إلى صفحة: «« « ... 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 ... » »»