جواب: بلى در صورت مزبوره صانع ضامن است. به جهت آن كه سبب جنايت شده و او را به فعل غير ماذون فيه، وا داشته. و مباشر بودن طفل با وجود اقوى بودن سبب، باعث ابطال حكم سبب، نمىشود. و مويد اين است كه آن كه فقها در (معلم شناورى) گفته‌اند. كه هر گاه طفل در شناورى هلاك شود، ديه او بر معلم است. و بعضى مطلقا ضامن داسته‌اند. و بعضى گفته [اند] به شرط تفريط. و بعضى در اين اشتراط توقف كرده‌اند.
و اين همه در وقتى است كه ولى طفل او را به معلم داده باشد، و اگر نه، اشكالى در ضمان نكرده‌اند خواه تفريط باشد يا نه. و مويد اطلاق ضمان است حكم ايشان در غرامت در صنعت گران، هر چند جد و جهد كرده باشند در محافظت مال. و در صورت دعوى محتاج است به مرافعه. و با عجز از اثبات، ولى قسم مىتواند داد. والله العالم.
213: سوال: شخصى ملكى از شخصى اجاره نموده. و ملك مزبور مشتمل است بر دو رشته قنات كه آب هر دو قنات با هم به يك نهر جارى و زراعت مىشود. در اثناى سنوات اجاره آب يك قنات بالمرة خشك. و آب ديگر قنات نيز بسيار كم. و بعضى از مالكين مزرعة مزبوره ترك زراعت نموده. آيا در اين صورت مستأجر را تسلط فسخ اجاره هست يا نه؟ -؟.
جواب: بلى تسلط بر فسخ اجاره هست. (1) 214: سوال: در صورت تسلط بر فسخ، هر گاه موجر قبول فسخ ننمايد و دو سال بر اين نهج بگذرد، آيا باعث تقليل وجه اجاره مىشود؟ يا اين كه بايد تمام وجه اجاره را از مستأجر بگيرد -؟.
جواب: فسخ احتياج به قبول موجر ندارد. و به مجرد فسخ مستأجر، اجاره باطل مىشود. هر گاه حقيقتا مستأجر فسخ اجاره كرده و به سبب جهالت و گمان اين كه رضاى طرفين شرط است باز در ملك تصرف كرده، در اين صورت ظاهرا موجر مستحق