وقتش؟
جواب: آن روز را روزه نگيرد.
399 - سؤال: هرگاه كسى عمدا به جنابت باقى ماند تا صبح در غير رمضان، مثل كفاره رمضان و غيره، چه كند؟
جواب: اظهر اين است كه هرگاه قضاى ماه رمضان باشد، روزه آن روز صحيح نيست و يك روز ديگر را بگيرد، مگر اينكه وقت تنگ شده باشد و ماه رمضان نزديك باشد. در اين وقت دور نيست كه بگوييم صحيح است و لكن احوط، اعاده آن است بعد رمضان، و اما در روزه سنتى پس اظهر صحت آن است، و اما ساير روزه‌هاى واجبى مثل نذر و كفاره رمضان و غير آنها پس در آن اشكال هست و دور نيست ترجيح صحت روزه و تتابع شهر كفاره به هم نمىخورد، هرگاه روزه را بگيرد، و لكن احتياط اين است كه در آنجا هم عمدا بر جنابت نماند تا صبح.
400 - سؤال: در جايى كه جاهل مسئله، مفطرى را به عمل نياورده باشد قضاى آن روزه واجب است يا نه؟ و تقصير در اخذ مسائل روزه باعث قضاست يا نه؟
جواب: بلى تقصير در اخذ مسائل روزه مثل تقصير در اخذ مسائل نماز است، و روزه عبارت است از اينكه نيت كند كه امساك مىكنم از طلوع فجر تا مغرب از آن چند چيز كه خدا واجب كرده است امساك از آنها را، واجب، قربة الى الله، پس تا نداند كه آن چند چيز كدامهاست چگونه نيت امساك از آنها را مىكند و عوام را چون گمان اين است كه روزه همين ترك اكل و شرب و جماع است به همان قصد اكتفا مىكنند و شكى نيست كه همين اينها تنها روزه نيست، بلكه بايد قصد ترك اكل و شرب و جماع با زن، مرد، بلكه حيوانات و ترك رساندن غبار غليظ به حلق عمدا و ترك دروغ بستن به خدا و رسول و ائمه (ع) و ترك استمناء و ارتماس و حقنه مايع عمدا و به جنابت ماندن عمدا تا صبح و (همچنين ساير اشيائى است كه خلافى است) و بايد مقلد مجتهدى باشد و نيت كند ترك هر چيزى را كه مجتهد او واجب مىداند ترك آن را، بلى هرگاه همه اشياء اجماعى و خلافى را داند و بخصوص رأى مجتهد خود را نداند هرگاه قصد ترك همه