باشد يا مثل آن نماز صحيح است.
172 - سؤال: با چكمه يا كفش، نماز كردن چه صورت دارد؟
جواب: با چكمه ضرر ندارد، و لكن با كفش و هر چيزى كه پشت پا را بپوشاند و ساق نداشته باشد نماز نكند.
173 - سؤال: آيا ستره (1)، رفع كراهت جميع مكروهات مثل انسان مواجه، و باب مفتوح و نار مضرمه و امثال آنها را مىكند يا منحصر است از براى ماره و عبور.؟ و آيا به وضع مهر، چنان كه عادت شده رفع كراهت مىشود چنان كه گفته‌اند مثل كومه‌اى از تراب -؟ يا بايد كه سواى مهر، مثل عنزه (2) يا غير آن باشد؟
جواب: از تتبع اخبار، ظاهر مىشود كه تشريع ستره تأديب است از براى نفس، هر چند در ظاهر چنين مىنمايد كه حكمت در آن رفع ضرر ماره باشد، و لكن بعد از تأمل معلوم مىشود كه مراد از ضرر ماره و عبور آن اعم از ايذاى ماره است او را به مزاحمت و مماسه جسمانى و از مخالطه و مشاغله خيال و خاطر و متوجه شدن قلب به سوى او. و از اينجا منقدح مىشود كه مراد، تذكر و تأديب نفس است از مخاطره ماسوى الله، و از اينجاست كه مستحب است. يعنى هر چند ايمن از ماره باشد. پس از اينجا معلوم شد كه كراهتى كه ناشى از حصول شواغل باشد از امور مذكوره در سؤال، رفع نمىشود، لكن اين معنى منافى آن نيست كه كراهت از جهت خصوصيات ديگر باقى بماند مثل تشبه به عبده آتش پرستان در توجه به نار مضرمه. و هرگاه دانستى كه غرض تذكر نفس است، پس به هر چه بشود خوب است، هر چند به خطى باشد عرضى يا هلالى. و دور نيست كه به گذاشتن مهر هم حاصل است، و لكن هر چه اقوى و ارفع و اردع باشد بهتر خواهد بود.
174 - سؤال: در نيت سجده تلاوت قرآن، بعضى فرموده‌اند نزد " هوى به سجده " است و بعضى گفته‌اند بعد از وضع جبهه است به مسجد. رأى شريف را بيان فرمايند.