نشانه هاي هفتگانه را براى هفت گونه وقف ابتكار كرده وبه كار برده است، وبه همين جهت قرآنهائى راكه داراى اينگونه نشانه ها است قرآنها ويا مصاحف سجاوندى، واين نشانه ها را نشانه هاي سجاوندى مى نامند. ونشانه هاي مذكور بدين شرح است: م = وقف لازم. ط: وقف مطلق. ج وقف جائز. ز: وقف مجوز كه وصل در آن بهتر است. ص: وقف مرخص. ق: وقف برخى از قراء. لا: وقف غير جائز. ونشانه هاي ديگرى نيز بر آنها افزودند از قبيل: (صلى) كه به معنى وصل اولى مى باشد كه مى گويند: متأخرين هشت قسم ديگر بر وقفهاى سجاوندى افزودند.
سجاوندى در اين مقوله دو كتاب تأليف كرده است:
1. الوقف والابتداء الكبير كه ظاهرا در همين كتاب هفت نوع وقف را معرفى كرده است.
2 - الوقف والابتداء الصغير كه گويا همان كتاب (الموجز) مى باشد واحتمالا در همين كتاب است كه پنج نوع وقف را شناسانده است.
نسخه هائى كه در فهرستها معرفى شده اند مبهم به نظر مى رسند، ولذا تا وقتى كه اصل نسخه ها رؤيت نشود ومطالعه ء دقيقي روى آنها انجام نگيرد نمى توان راجع به آنها اظهار نظركرد كه كداميك از كتابهاى سجاوندى در (وقف) ويا (وقوف) است، آغاز وانجام اين نسخه ها داراى وضع متفاوتي مى باشند، وحتى نشان مى دهند كه بايد سجاوندى را كتاب ديگرى جز دو كتاب (الوقف الكبير) و (الوقف الصغير) باشد.
ولذا ما آنها را با توجه به آغاز وانجامشان به چند دسته تقسيم مى كنيم.
205 م 205 1 - نسخه هائى كه بدون خطبه يا باخطبه فارسي بوده وصرفا آيات قرآني همراه با رموز وقف مى باشند وبه (الوقوف السجاوندى) معروف اند.
در اكثر اين نسخه ها هفت نوع وقف معرفى شده، واحيانا نسخه هائى وجود دارند كه پنج نوع وقف در آنها شناسانده شده است.
در اين نسخه ها فقط كلمات وجمله هاي آيات قرآني با ارائه ء علائم ورموز وقوف به ترتيب سوره ها آمده وتنها مواضع وقف از رهگذر اين رموز خاطرنشان شده، لكن هيچ اشاره أي به اقسام ومعانى ومصطلحات وقف در آنها ديده نمى شود، منتهى مؤلف در آغاز هر سوره محل نزول وشمار آيات (كلام) وكلمات وحروف را ياد كرده، وضمنا مواضع اختلاف قرائي، هر سوره را نيز متذكر مى شود.
براى ارائه ء كيفيت اين نسخه ها عباراتي را به عنوان نمونه مى آوريم: