الغاية القصوى (فارسي) - لليزدي ترجمة الشيخ عباس قمي - ج ٢ - الصفحة ٧٢
اولاد وختنه آنها وانچه در مرض ودر موت اولاد وعيال خود صرف مى نمايد وهم چنين ساير چيزهائى كه در معاش خود محتاج بان است و هر گاه زياده بر آنچه لايق بحال او است صرف كند كه زياده را نسبت بحال او اسراف وسفاهت شمارند از مؤنه محسوب نيست (مسألة 62) در بودن راس المال وسرمايه تجارت از مؤنه اشكال است وگذشت كه اخراج خمس سرمايه پيش از تجارت احوط است وهم چنين درالات و ادواتيكه محتاج بان است در كسب مثل اسباب نجارى براى نجار ونساجى براى نساج والات زراعت براى زراع وامثال آن كه احوط اخراج خمس آن است قبل از كسب (مسألة 63) در مؤنه فرق نيست بين چيزهائيكه بمصرف كردن تلف مىشود مثل ماكول ومشروب ونحوان يا آنكه عين آن باقى مىماند مثل ظرف وفرش وامثال آن كه هر گاه محتاج بان باشد در سال ربح جايز است از آن بخرد اگر چه براى سالهاى آينده باقى مىماند (مسألة 64) جايز است از ربح صرف مؤنه كند اگر چه نزداو مالى باشد كه متعلق خمس نباشد يا مخمس باشد وواجب نيست كه از آن تمام مصرف خود را بگذراند وربح را بگذارد تا سال بگذرد وخمس آن را بدهد يا توزيع كند مؤنه سال را از ربح واز مال مخمس اگر چه احوط توزيع است واحوط از آن آنستكه تمام مونه را از مال بي خمس بگذراند واگر غلام وكنيز وخانه وامثال آنها داشته باشد جايز نيست قيمت آنها را از ربح بر دارد واز مؤنه حساب كند هر چند اگر نداشت مىتوانست بخرد بلكه حال اوحال كسى است كه محتاج بان نيست وخمس تمام فاضل مؤنه را بايد بدهد (مسألة 65) مناط در مؤنه انقدرى است كه صرف بكند نه مقدار آن پس هر گاه بر خود وعيالات تك گيرد يا متبرعي مصارف او را بگذراند احوط آنستكه خمس تمام ربح موجود را بعد از تمام شدن سال بدهد بلكه وجوب آن خالى از قوت نيست (مسألة 66) اگر در اول سال قرض كند براى مؤنه خود يا از سرمايه قبل از حصول ربح صرف مؤنه نمايد جايز است از ربح انسان قرض خود را بدهد يا آنچه از سرمايه برداشته بجاى خود گذارد وخمس بقيه را بدهد (مسألة 67) در مؤنه سال كه از ربح خريده وذخيره كرده هر گاه مثل گندم يا جو ياذوغال وامثال آن باشد از چيزهائي كه عين آن را صرف مؤنه مىنمايد آنچه بعد از انقضاء از آنها باقى مىماند خمس آن واجب است واما چيزهائى كه عين آن باقى مىماند واز آن منتفع مىشود مثل فرش وظرف ولباس وغلام واسب وكتاب وامثال آنها كه از مؤنه باقى مانده پس اقوى عدم وجوب خمس آن است بلى اگر فرض شود كه ازآنها
(٧٢)
الذهاب إلى صفحة: «« « ... 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 ... » »»