جامع الشتات (فارسي) - الميرزا القمي - ج ٣ - الصفحة ٤
نيست. (1) بلى نمد كهنه و بورياى كهنه و امثال آنها را مسامحه مىكنند والله العالم.
3: سؤال: هر گاه زيد فوت شود و دين چند داشته باشد و از او به غير مستثنيات دين مثل خانه چيز ديگر مخلف نشده باشند. و از او صغارى چند مانده. آيا مستثنيات در اين صورت نيز مستثنى است و به صغار منتقل مىشود؟ يا به مصرف دين صرف مىشود هر چند صغار بى خانه و سكنى بمانند؟.
جواب: به مصرف دين مىرسد. يعنى سواى تجهيز ميت از كفن و سدر و كافور چيزى مقدم بر دين نيست والله العالم (2).
4: سوال: زيد مثلا بيست تومان از عمرو طلب دارد او را نمىدهد و مى گويد كه از تنخواه بيست تومان بيست جريب زمين بردارد. و زمين به تصديق اهل خبره ده تومان گنجايش دارد. وزيد لابد آن ملك را تصرف مىكند. آيا عمرو در اين باب برىء الذمه مىشود از بيست تومان يا نه؟ -؟.
جواب: هر گاه از راه عدوان مىخواهد كه طلب او را به اين نحو ادا كند و به نحو ديگر مقدور نيست گرفتن از او، اين معنى برائت ذمه عمرو نمىشود. و اين ملك منتقل مىشود به زيد از باب تقاص نه از باب مبايعه، و به همان قدر كه گنجايش دارد محسوب مىشود. و باقى در ذمه عمرو است.
5: سوال: هر گاه گماشتگان سلطان عصر به امر سلطان جنسى را كه از بعض بلاد شيعيان به عوض ماليه گرفته‌اند به زيد - مثلا - بفروشند به امر سلطان و قيمت عالى ثمن جنس مذكور را بستانند. و به اين طريق با زيد مذكور چند سال سلوك نمايند. و بعد ذلك داعى حق را لبيك اجابت گويد حال آن كه قيمت جنس مذكور مستوعب تر كه

1: يعنى مسأله مورد اختلاف است خصوصا نسبت به مركب ضرورى كه اكثر فقها به مستثنى بودن آن نظر داده‌اند.
2: اين فتواى اكثريت قريب به اجماع است ليكن مرحوم ميرزا و نيز ابن ادريس (ره) علاوه برادله‌اى كه ديگران در نظر دارند به مبناى خودشان - كه در يك مسأله بالاتر بيان گرديد - نيز تكيه دارند، با اين همه از جمله (والله العالم) بوى ترديد مىآيد.
(٤)
الذهاب إلى صفحة: «« « 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 ... » »»
الفهرست