جامع الشتات (جلد دوم) جامع الشتات جلد دوم تأليف: ميرزا ابو القاسم قمى با تصحيح: مرتضى رضوى بسم الله الرحمن الرحيم معارف اسلامى - 13 بنام خداوند كريم استدراك در آغاز جلد دوم لازم است نكاتى را - نه به عنوان مقدمه بل به عنوان استدراك از مقدمه جلد اول - به استحضار خوانندگان محترم برسانم:
1: در آنجا گفته شد كه " هيچ گونه ويرايشى در مطالبى كه از قلم محقق تراوش كرده، انجام نخواهيم داد. " منظور از اين سخن دخل و تصرف و ايجاد تغيير در كلمات و الفاظ و لغات است نه ويرايش در علائم نگارش و يا تفكيك مطالب و يا... و اين همه كارى كه در احياى اين متن پر ارزش انجام يافته همه را مىتوان ويرايش ناميد.
2: در يك مورد در خود لفظ متن، تغيير داده شده كه عبارت است از كلمه‌هاى " دويم " و " سيم " كه به " دوم " و " سوم " تبديل شده‌اند. البته اين تغيير هم از ناحيه من نيست.
3: شايد روند تصحيح در جلد دوم مطلوب تر از جلد اول باشد زيرا مواردى كه در پاورقى معين شده و نيز مواردى كه در ميان علامت [] قرار داده شده در جلد دوم بيش از جلد اول است.
دليل اين تفاوت و نيز دليل مورد بالا (دويم، سيم) اين است كه جلد اول را وقتى به من ارجاع كردند كه آماده چاپ بود و از بيخ گوش ماشين فيلم و زينگ برگردانده بودند.
پس از چهار بار بررسى و تطبيق در اختيار چاپ قرار داده شد.
معنى اين سخن اين نيست كه در تصحيح جلد اول كوتاهى شده يا نقصى هست. منظور