ثانيه باشد و چون محل آن باقى است بنشيند و بجا آورد و برخيزد و تمام كند. و چون دليل اين از اخبار و ضوحى ندارد احوط اين است كه اعاده هم بكند.
و اما در صورتى كه يقين نكند كه دو سجده با هم فوت شده و با اين شك هم شك كند كه شايد دو سجده از دو ركعت بوده، يعنى احتمال بدهد كه يك سجده از ركعتى فوت شده و سجده ديگر از ركعت ديگر، در اينجا دور نيست كه بگوييم مخير است ما بين اين كه بر گردد و دو سجده را با هم به عمل بياورد و برخيزد و نماز را تمام كند و ما بين اين كه برگردد و يك سجده را بكند و برخيزد و نماز را تمام كند و يك سجده هم بعد از نماز، به نيت قضا بكند و سجده سهوى هم بكند، اظهر تعيين شق ثانى است، چنان كه پيش از اين، بيان آن كرديم و به هر حال، اعاده نماز را ترك نكند.
258: سؤال: هرگاه در وقت مختص مضيق اضطرارى، مصلى شك در نماز نمايد از جمله شكى كه نماز را بايد از سر گرفت، چه كند؟
جواب: به مقتضاى شك، عمل كند، هرگاه در اعاده، وقت باقى است، هر چند به قدر يك ركعت باشد، اداء است و الا قضا خواهد.
259: سؤال: هر گاه يك ركعت از ركعات چهار ركعتى نماز فراموش شود و بعد از سلام به خاطر آورد، لكن نمىداند كه از دو ركعت اول است يا از دو ركعت آخر، تلافى به حمد نمايد يا به تسبيحات اربع؟
جواب: ظاهر اين است كه اين ركعت در حكم ركعتهاى آن است و به تسبيحات يا حمد تنها اكتفا كند، بلكه اگر جزم هم بكند كه آنچه فراموش شده، ركعت دوم بوده، باز چنين است و ركعت سوم در عوض ركعت دوم محسوب مىشود و اين كه حال مىكند ركعت چهارم مىشود.
و از اين قبيل است هرگاه كسى سهوا سجده دوم را بكند به گمان اين كه سجده اول را كرده است، وقتى كه متذكر شد، اين سجده، عوض اول محسوب مىدارد و سجده دوم را از نو مىكند و گمان حقير اين است كه در مسئله خلافى نباشد، و از شهيد در ذكرى ظاهر مىشود كه اجماعى است و در مسئله يازدهم از مسائل سهو گفته است به