الغاية القصوى (فارسي) - لليزدي ترجمة الشيخ عباس قمي - ج ٢ - الصفحة ٣٧٤
وعلما اين نحو از بيع را بيع عربون مىكويند وان باطل وبيصورت است " ششم " جايز است كه كسى چيزى را بقيمتى بفروشند بوعده معينى وان مبيع را برهن قيمت بكيرد " هفتم " هر گاه كسى جنسى را بديگري بفروشد ودر ضمن العقد شرط كند كه باز خريدار همان جنس را بفروشنده بفروشد ان معامله باطل است (فصل نهم در رباء واحكامى كه متعلق باو است) بدان اي طالب هدايت كه آن چه معلوم مىشود ازكتاب الهى واحاديث اهل بيت عصمت وطهارت سلام الله عليهم اجمعين آنست كه در ميان كناهان كبيره هيچ كناهي بدتر وهلاك كننده تر از ربانيست حتى اين كه هشام بن سالم كه يكي از بزركان اصحاب حضرت صادق عليه السلام است از ان حضرت روايت كرده است كه فرمود كناه يك درهم ربا بزركتر است از كناه هفتاد زنا كه كسى با زني كند كه ان محرم او باشد مثل مادر وخواهر وعمه وخاله نعوذ بالله منه پس بر هر يك از اهر دين وايمان لازم است كه در معاملات خود احتياط تمام بعمل بياورند تا اين كه مبادا نعوذ بالله مرتكب اين صفت خبيثه كه باعث هلاكت دنيا واخرت است بشوند وبتجربه رسيده است كه هر ربا خوارى اخر بفقر مبتلا مىشود وهركز از مال خود خير نمىبيند بلكه در كمال ادبار بر طرف مىشود وشكي نيست كه احتراز كردن از رباء موقوف است بر دانستن مسائل رباء پس بر ارباب معامله لازم ومتحتم است كه جميع مسائل تجارت را بدانند خصوصا احكام ربا را كما هو حقه ضبط نمايند كه توانند از او احتراز كرد واين احكام در ضمن چند مسئلة بيان مىشود " اول " بدان كه رباء در معامله آنست كه كسى بخرد يا بفروشد جنسي را كه مكيل يا موزون باشد بهمان جنس بازياده اگر چه ان زياده از غير ان جنس باشد بلكه اگر چه زياده غير عينى مثل شرطى باشد و هم چنين است اگر جنس نقدى را بهمان جنس بر سبيل تساوى بنسيه بخرد يا بفروشد ومراد از جنس مكيل هر جنسى است كه در عرف وعادت مردم به پيمانه دادو ستد بشود وجنس موزون هر جنسى است كه ان را بترازو يا قپان بكشند وبالجمله رباء در وقتى است كه سه چيز بعمل بيايد يكي فروختن جنس بهمان جنس " دوم " بودن ان جنس مكيل يا موزون " سيم " ان كه يكي از ان جنس مكيل يا موزون كه بهمان جنس فروخته مىشود زيادتر از ديگرى باشد اگر چه ان زيادى از غير جنس بلكه اگر زياده حكميه باشد پس در فروختن طلا بنقره يا نقره بكندم يا ابريشم به پنبه رباء نيست بجهة ان كه از يك جنس نيستند واگر كسى بفروشد يكشال ترمه را به دو شال ترمه يا يك شمشير را
(٣٧٤)
الذهاب إلى صفحة: «« « ... 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 ... » »»