ومعصيت با هم است واحوط جمع است خصوصا در صورتيكه باقى مانده بمقدار مسافت نباشد (مسألة 43) در سفر معصيت اگر قصد روزه كرد بعد از ان عدول بطاعت نمود پس هر گاه عدول او پيش از زوال باشد بايد افطار كند واگر بعد از ان باشد در صحت روزه ووجوب اتمام ان در صورتيكه روزه رمضان باشد مثلا دو وجه است احوط اتمام وقضاء ان است وهر گاه سفر او مباح بود ودر اثناء ان عدول بحرام كرد پس اگر مفطر بعمل نياورده وپيش از زوال است بايد قصد روزه كند وصحيح است واحوط قضاء ان است نيز واگر بعد از بجا اوردن مفطر عدول كند يا انكه بعد از زوال باشد باطل است واحوط امساك كردن باقى روز است در رمضان تادبا (مسألة 44) در سفر معصيت روزه ندبى جايز است ونماز جمعه ونوافل نماز ظهر وعصر وعشا از او ساقط نيست وحكم حاضر بر او جارى است (شرط ششم) انكه خانه او همراهش نباشد مثل بيابانى ها كه مسكن معينى ندارند ودر بيابانها مىگردند هر جائيكه گياه بيشتر باشد مثلا در آنجا مىمانند كه بايد نماز را تمام بخوانند زيرا كه در عرف مسافر نيستند بلى همان اشخاص اگر قصد سفرى كنند براى حج يا زيارت ونحو انها بايد قصر كنند واگر سفر كنند بجائى براى اختيار منزل يا طلب محل گياه وبقدر مسافت باشد ايا با يد قصر كنند يا تمام مشكل است وترك احتياط بجمع نكنند (شرط هفتم) انكه سفر كردن عمل وشغل او نباشد مثل مكارى وشتردار وملاح وقاصد وشبان وامثال انها كه بايد تمام بخوانند وروزه بگيرند در سفريكه شغل انهاباشد اگر چه براى خود سفر كنند مثل انكه مكارى اسباب يا عيال خود را از جائى بجائى برد وفرق نيست ميان كسانيكه كسب انها ان است كه حيوانات اجاره مىدهند براى راه نزديك ببلد خود وبر خلاف عادت خود اجاره دهد براه دور وغير انهاو هم چنين فرقى نيست ما بين كسيكه مجد در سير باشد كه دو منزل يكى برود وكسيكه متعارف برود ومناط در اين شرط ان است كه عرفا بگويند شغل او سفر كردن است هر چند در يك سفر طولانى باشد يا انكه از غير بلد مكرر بجاى ديگر برود وبيايد پس در كثير السفر بودن محتاج بتعدد سفر سه مرتبه يا دو مرتبه نيست بلى در صورتيكه در عرف نگويند عمل او سفر است مگر با تعدد سفر تعدد در ان معتبر است (مسألة 45) هر گاه مكارى يا ملاح مثلا در غير عمل خود سفر كنند مثل انكه بقصد حج يا زيارت ونحو انها برود بايد قصر كند بخلاف صورتيكه در عمل خود سفر كند بانكه حيوان خود را مثلا