جامع الشتات (فارسي) - الميرزا القمي - ج ٢ - الصفحة ٥٨
اجماع 1 بر آن نقل شده. و احاديث معتبره بسيار دلالت بر آن، دارد و در بعضى احاديث صحيحه، مذكور است كه خوب چيزى است " فرار از حرام به حلال ". حتى در آن حديث 2 معامله هزار درهم و يك دينار به دو هزار درهم شده.
و ضميمه را مىتوان در طرف جنس ناقص گذاشت، مثل همين مثال پنبه و ريسمان. و همچنين در هر دو طرف 3 هر گاه ناقص مشتبه باشد. چنان كه در دو درهم مغشوشى كه هر يكى مخلوط به مس يا غيره باشد و مقدار نقرهء آنها معلوم نباشد، كه همان غش قائم مقام ضميمه است.
و ظاهر اين است كه ضرور نيست قصد 4 به اينكه ضميمه مقابل زيادتى باشد. بلكه كافى است كه مجموع مقابل باشد. و همچنين شرط نيست كه آن ضميمه گنجايش 5 مقابله به آن زيادتى، داشته باشد چنان كه شهيد (ره) در دروس گفته، و ظاهر اخبار و كلام فقها هم اين است.
47 - سئوال: آيا جايز است خرج كردن پول‌هاى مغشوشى مثل قروش‌هاى رومى كه در چهره آنها سرخى و سفيدى هر دو نمايان است -؟ و آيا جايز است معامله با قروش‌هائى كه تازه احداث شده [و] مركب است از نقره و چند چيز ديگر (مقدار هيچ يك از اجزاء معلوم نباشد)؟ و آيا ساختن آنها و در ميان مردم شايع كردن، جايز است يا نه؟ -؟.
جواب: قروش‌هاى رومى را مىگويند مس ندارد. بلكه نقرهء آن زبون است. و با وجود رواج ما بين مردم عيبى ندارد.

1: قبلا توضيح داده شد كه اصل " فرار از حرام به حلال " اجماعى است ليكن چگونگى فرار و صورت‌هاى مختلف آن، در صحت و عدم صحت مورد اختلاف است.
2: وسائل: ج: 12، ابواب الصرف، باب 6 ح 1.
3: اين صورت سخت مورد اختلاف است و حتى ظاهر بعضى از احاديث بر بطلان ان است (همان مرجع 3.
4 و 5: مطابق نظرى كه قبلا از امام خمينى (ره) نقل كرديم هم قصد مذكور شرط است و هم " گنجايش " و اساسا روح اين ابتكار در همين " گنجايش " است
(٥٨)
الذهاب إلى صفحة: «« « ... 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 ... » »»
الفهرست