روحى معلول نحوه گردش ودگرگونى دلست.
سلامتى دل، سلامتى همه اعضاء وبيمارى دل بيمارى تمام بدنست، بهترين اصل درحفظ صحت شاد نگهداشتن دل ومؤثرترين معالجات خوشحال كردن دل است. بقول يكى از دانشمندان شادى واميدوارى گلبولهاى سفيد خون را تقويت كرده براى مبارزه با امراض وميكروبها آماده مىكند، تأثير عواطف واحساسات روى بيماريها بديهى است واحتياج به شرح ندارد.
شادى نفس را از بدن مشغول كرده، اثر مهمى در وضع بهبود بيمار دارد. قال صلى الله عليه وآله:
(كل لهو باطل الاثلاث: تأديب المرء للفرس ورميه عن قوسه وملاعبته امرأته فانها حق) بازى خطا است مگر در سه چيز: تربيت اسب. تيراندازى. تفريح با همسر كه از كارهاى درست وبمورد است. همه كس اين را باور دارند كه بازى وتفريح از لوازم حيات وسلامتى هر موجود زنده است وهر كس بنوعى در پى تحصيل شادى وخرميست، جز اينكه بعضى دل را به وسائل غير مشروع مانند شراب وقمار وغيره شاد مىكنند، ولى برخى از راه هائى كه عقل ودين مىپسندد تحصيل نشاط مىكنند، بازيهائيكه پسند عقل ودين است چيزهائيست كه متضمن فوائدى نيز بوده باشد، زيرا در منطق عقل ودين بشر فقط براى بازى آفريده نشده وهر آن كارى كه صرفا جنبه بازى وتفريح داشته باشد باطلست.
بازى با اسب هم دل را خرسند مىكند وهم اسب را تربيت مىنمايد، تيراندازى هم روح را مسرور ميسازد وهم مرد را براى ميدان كارزار آماده مىكند، تفريح با همسر باحلال هم خاطر را شاد مىكند هم زندگى خانواده را سامان مىبخشد قال صلى الله عليه وآله: (المعدة بيت كل داو الحمية رأس كل دواء).
پيغمبر ص فرمودند شكم خانهء هر بيمارى وپرهيز سر هر درمانست.
رسول اكرم مىفرمايد: بيماران خود را بر خلاف ميلشان بخوردن غذا وادار نكنيد زيرا خداوند آنها را مىخوراند ومينوشاند بى اشتهائى بيمار بغذا از بزرگترين خدمات، است زيرا بيمارى غالبا در اثر جمع شدن مواد زائده ومسموم در بدنست ودر جاى خود ثابت شده كه مهمترين وسيلهء سوخت اين مواد غذا نخوردن وپرهيز است. در معدهء ضعيف نبايد