تأويلات در روايات جمع عجيب اين است كه با وجود اين روايات صحيحه وصريحه، عادات و رسوم آنچنان در ذهن عده اى رسوب كرده كه شروع به تأويل سنت صريح پيامبر (صلى الله عليه وآله و سلم) نمودند، چنان كه شما بعضى از اين تأويلات را كه توسط برخى روات انجام گرفته بود، در ضمن نقل متن روايات ديديد.
جالب آن است كه " ترمذى " بعد از نقل روايت " ابن عباس " در مورد جمع بين صلاتين - در غير ترس و باران - مى گويد: " همهء امت اين حديث را ترك كرده اند "!! ولى چنين سخنى از " ترمذى " جاى تعجب است، زيرا آن چنان كه معلوم است، و خواهد آمد، و " نووى " نيز در شرح خود به آن تصريح كرده، (1) و ديگران نيز گفته اند، هرگز اجماعى بر ترك اين روايت نبوده است.
به هر حال، عده اى براى اين كه بر طبق روايت عمل نكنند، دست به تأويلاتى زده اند كه البته هر طايفه اى، سخن ديگرى را مردود دانسته است