حج وارد بغداد شده است) شايد شرف الدين محمد است، و اشتباها زير اسم عز الدين يحيى نوشته شده است، به دليل آنكه شرف الدين محمد بتاريخ پانصد و چهار هجرى قمرى متولد شده است، چنان كه أبو الحسن بيهقى صريحا ذكر كرده، و اگر در اول بلوغ هم زن گرفته باشد عز الدين يحيى در سال 533 چهارده يا پانزده سال نخواهد داشت، و عادت مرسوم و معمول نيست كه جوانى به چنين خردسالى مشرف به مكه معظمه بشود، پس مظنون به ظن متأخم به علم آنست، كه مقصود از اين عبارت شرف الدين محمد بوده است، نه عز الدين يحيى، و يا عبارت غير از اين بوده است كه نقل شد، در هر صورت ارباب كمال و دقت نظر خودشان در اين امر به نظر صائب و عميقانه خودشان تحقيق فرمايند، زيرا من فقط به اشاره پرداختم.
2 - چنان كه قبلا گفتم در كتب تراجم عز الدين يحيى را نقيب رى وقم وآمل معرفى كرده اند، و بعضى مانند ابن الفوطى بجاى آمل مازندران ذكر كرده است، و مراد از هر دو يكى است. زيرا آمل عاصمه و پايتخت مازندران بوده و بزرگترين شهر آن در آن زمان بشمار مىرفته است، بطوريكه مورخين نوعا به ذكر اين مطلب پرداخته اند، اينك براى اثبات مدعا به نقل يك عبارت در اينجا مىپردازيم.
فريد خراسان أبو الحسن بيهقى قدس الله تربته در اوائل " تاريخ بيهق " تحت عنوان ذكر امهات ولايات گفته (صفحه 32 نسخه چاپى) هر ولايتى را امى است يعنى اصلى، ام القرى در عرب مكه باشد.
قال الله تعالى: لتنذر بام القرى و من حولها و در عراق در قديم ام القرى بصره بوده است، اكنون بغداد است، كه آن را دار السلام خوانند، و در ما دون بغداد ام القرى اصفهان است، و در كابل ام القرى غزنه است، و در ما وراء النهر ام القرى سمرقند است، و در خراسان ام القرى مرو است، و در يمن ام القرى صنعاست، و در مغرب ام القرى سوس و قرطبه است، و در شام ام القرى دمشق است،