مشكل است در (شاطبيه)، اصول قراآت است، وجه فرش به نسبت آسان تر است.
- اكنون آنچه اصول (شاطبيه) است بر سه نوع شرح كرده آمد در سه كتاب:
* كتاب اول: اصول قراآت به پارسى كردم تا فائده ء آن عامه باشد، وبه فهم اطفال و مبتدى برسد.
* كتاب دوم: اصول قراآت را مشجر گردانيدم ودر غايت تبيين وتزيين تا در ذهن صورت بندد، در بيست ورق، ونام اين كتاب را (التسخير على طريق التشجير) نهادم ودر:
* كتاب سوم: اصول قراآت را مجدول گردانيدم در غايت اختصار وابانت ومسائل معدود ومضبوط در يازده ورق.
بعد از آن شروع كردم در فرش وبر دو قسم نهادم:
* قسم اول: هر آنچه كثير الوقوع است از فرش در يك ورق بنوشتم تا در فرش بسيار مكرر نبايد كرد، واستحضار آن آسان شود. ودر:
* قسم دوم: فرش را به تمامى بنوشتم بر ترتيب سور، درسى ورق به حسب سى جزؤ، واول لفظ قراآت را نوشتم، ورموز قراء در تحت آن، ومحل خلاف را به سرخى معرب كردم، وباز تأكيد كردم به بيان حركات واعراب احتياط را، وبسيار جاى اصول را مكرر كردم تا به اصول بازگشتن حاجت كمتر افتد..) بارى مؤلف اين كتاب را درسى باب تنظيم كرده، وديباچه ء كتاب اول را - كه به فارسي است - به عربي برگردان نموده ودر آغاز كتاب دوم قرار داده، وكتاب سوم را در بيست وچهار باب تنظيم كرده است.
غير از كتاب اول، دوكتاب ديگر به زبان عربي است، ودر مقدمه تصريح نموده كه (مجموع اين سه كتاب را (المبسوط في القراءات السبع والمضبوط من اضاءة الطبع) نام نهاده ام. واگر خواهى كه آنها را از يكديگر جداسازى بايستى كه قسمت فرش را به هر يك منضم دارى).
اين كتاب بر روى هم در حدود ده هزار بيت دارد. ضمنا يادآور مى شود: أبو بكر احمد بن حسين بن محمد بن مهران مقرى اصفهاني نيشابورى (م 381 ه‍. ق) را كتابي است به نام (المبسوط في القراءات العشر) آغاز [كتاب اول]: بسمله، الحمدلله الذى أذاق قلوب القارئين حلاوة تلاوة الآيات.. چنين مى گويد:.. كه چون ديدم جماعتي از حفاظ..
آغاز [كتاب دوم: (التسخير على طريق التشجير)]: بسمله. الحمدلله الذى