مقدمه:
اجتهاد، رمز جاويد ماندن اسلام اجتهاد، يعنى به كار بردن منتهاى كوشش براى درك مقررات اسلام با استفاده از منابع: كتاب، سنت، عقل واجماع.
در اين عصر، اجتهاد يكى از وظايف خطير و پر مسئوليت علما وفقهاى اسلام است. اجتهاد در دوره خاتميت نقش بسيار حساس و اساسى به عهده دارد و در واقع پلى است كه دنياى گذشته را با دنياى آينده، مربوط مىسازد. و از شرايط امكان جاويد مانده آئين اسلام است و به حق آن را نيروى محرك اسلام خوانده اند.
ابن سينا (370 - 428 ه‍. ق) فيلسوف نامى اسلامى با روشن بينى خاصى، موضوع اجتهاد را اين چنين مطرح كرده و گفته است: كليات اسلامى ثابت ولا يتغير و محدود است، و اما حوادث و مسائل نامحدود و متغير است و هر زمانى مقتضيات مخصوص خود و مسائل مخصوص خود دارد، به همين جهت ضرورت دارد كه در هر