وبكي بايد بدهد در چند فصل ذكر مىشود (فصل اول) در شرايط وجوب آن وان چند چيز است " اول " تكليف پس بر صبى ومجنون واجب نيست وولى آنها نيز از مال آنها نبايد بدهد بلكه از عيالات آنها نيز سقوط آن قوى است " دويم " بيهوش نبودن در وقت وجوب وبر كسيكه غروب شب اول شوال بيهوش باشد واجب نيست " سيم " حريت پس مملوك واجب نيست اگر چه بگوئيم مالك مىشود چه مملوك فن باشد يا مدبر يا ام ولد يا مكاتب مشروط يا مكاتب مطلقى كه هنوز چيزى از مال الكتابه نداده باشد وفطره تمام آنها بر مولى است بلى اگر چيزى از مملوك ازاد شده باشد بر خودش وبر مولى واجب است بشرائط آن كه هر كدام بالنسبه فطره را بدهند " چهارم " غنى بودن وان كسى است كه علاوه از عوض دين ومستثنيات آن فعلا ياقوة قوت سال خود وعيال خود را داشته باشدوالا فقير است وبر او واجب نيست هر چند احوط بر كسيكه مالك قوت سال باشد دادن آن است اگر چه قرض داشته باشدبلكه احوط بر كسيكه ملك عين يا قيمت يكى از نصابهاى اجناس زكوى باشد دادن آن است اگر چه وافى بقوت سالش نباشد بلكه احوط بر كسيكه زايد بر قوت يك شبانه روز بمقدار صاع مالك باشد دادن آن است (مسألة 1) كسيكه مالك قوت سال باشدفطره را بايد بدهد هر چندبدادن فطره قوت سالش كم شودبنابر اقوى واحوط (مسألة 2) در وجوب فطره اسلام معتبر نيست وبر كافر نيز واجب است لكن اگر بدهد از او صحيح نيست واگر بعد از غروب مسلمان شود از او ساقط مىشود بخلاف مخالف كه اگر بعد از غروب مستبصر شود از او ساقط نمىشود (مسألة 3) معتبر است در صحت فطره قصد قربت مثل زكوة مال وباين جهة از كافر صحيح نيست (مسألة 4) مستحب است بر فقير فطره را بدهد هر چندبغير از يك صاع نداشته باشد به آنكه بقصد فطره بيكى از عيالات بدهد واوبهمان قصد بديگرى بدهد تا دور تمام شود وانكه آخر بدست او مىآيد بهمان قصد باجنبى يا بيكى از عيالات دهد هر چند اولى واحوط دادن باجنبى است و هر گاه بعض عيالات صغير يا مجنون باشد ولى او بگيرد وبدهد اگر چه اولى واحوط آن است كه ولى براى خود تملك كند وبعد از آن از بابت زكوة صغير يا مجنون بدهد (مسألة 5) هر گاه چيزى را بقصد فطره وجوبى يا ندبى داد مكروه است از او بعنوان صدقه يا غير آن پس بگيرد وتملك كند (مسألة 6) مدار در وجوب فطره برانست كه درك كند غروب شب اول شوال را با شرايط پس اگر پيش از آن ولو بيك لحظه بلكه