بمقدار ثلث مجموع است در تمام افراد آنها بالسوية مىتواند پنج درهم خالص زكوة آنرا بدهد و ميتواند هفت درهم ونيم از مغشوش بدهد بخلاف آنكه خليط آن كه بمقدار ثلث است در تمام افراد بالسوية نباشد كه بايد زكوة دويست درهم كه خالص آن است بدهد يا پنج درهم خالص يا بوجه ديگر علم بفراغ ذمه تحصيل كند (مسئلة 9) هر گاه از اجناس زكوى براى نفقه عيال بگذارد وسفر رود وبمقدار نصاب آن تا يك سال بماند زكوة آن واجب نيست مگر در صورتيكه در تمام سال با آنكه در سفر است متمكن از تصرف آن باشد (مسئلة 10) هر گاه از اجناس مختلفه زكوى داشته باشد وآنها يا بعض آنها از نصاب كمتر باشد نبايد مقدار ناقص آنرا از جنس ديگر تكميل كند مثلا اگر نوزده دينار وصد ونود درهم داشته باشد نقص درهم بدينار يا دينار بدرهم جبران نمىشود (فصل سيم) در زكوة غلاة است كه گندم وجو وخرما ومويز باشد وآيا جوبي پوست كه آنرا سلت گويند ملحق بآنها است يا نه اشكال است وهم چنين در الحاق علس كه گويند نوعي از گندم ودر هر پوستي دودانه است خوراك اهل صنعاست اشكال است ودرهر دو احتياط بدادن زكوة آن ترك نشود ودر غير آنها زكوتى نيست هر چند دادن زكوة حبوباتيكه بكيل ياوزن ميفروشند مثل ماش وبرنج وعدس وباقلا ونخود وارزن وزرت ونحو آنها مستحب است ونصاب آنها ومقدار زكوة آنها همان قدرى است كه در غلات اربع ذكر ميشود ومثل خيار وبادنجان وخربوزه وهندوانه وسبزى جات زكوة ندارد ودر وجوب زكوة در غلات اربع چند چيز شرط است " اول " رسيدن بقدر نصاب ونصاب بمن شاه كه هزار ودويست وهشتاد مثقال صيرفى است يكصد وچهل وچهار من الا چهل وپنج مثقال وبمن تبريز كه نصف من شاه است دو برابر آن وبمن متداول تبريز كه هزار مثقال است يكصد وهشتاد وچهار من وربع من وبيست وپنج مثقال است وبوزن حقه كربلا در اين زمان كه (1326) نهصد وسى وسه مثقال صيرفى وثلث مثقال است هشت وزنه وپنج حقه ونيم الا ربع وقيه است وبوزن حقه اسلامبول كه دويست وهشتاد مثقال است بيست وهفت وزنه وده حقه وسى وپنج مثقال است وهر گاه از نصاب كمتر باشد زكوة ندارد چنانچه هر گاه زيادتر از نصاب باشد كم يا زياد برآن زياده نيز زكوة واجب است " دويم " مالك شدن آن بزراعت يا آنكه زرع را قبل از تعلق زكوة مالك شود ودر خرما ومويز شرط است مالك بودن درخت تا وقت تعلق زكوة يا آنكه پيش از تعلق زكوة مالك خرما ومويز