بر اين اساس انسان چون ماشينى بى اختيار حركت مىكند، لذا ممكن است كسى بى اختيار شراب بخورد و يا حتى قتل نفس نمايد.
آنها مىگويند: تمامى پادشاهان و رؤساى جمهور را خدا نصب كرده، حتى استعمار " تونس "، " الجزاير " و " مغرب " توسط " فرانسه " نيز با نصب الهى بوده است.
من هيچ شرح و تفسيرى براى اين تناقض صريح نمىيافتم كه از طرفى او فعال ما يشاء است (1) اهل جهنم و اهل بهشت را از قبل تعيين فرموده، ولى از طرف ديگر او به اندازه يك ذره بى مقدار هم ظلم نمىكند (2) و از مادر هم به فرزندش مهربانتر است (3).
در مقابل گروهى ديگر از اهل سنت قائل به تفويض شدند (4).
اما شيعيان قائل به اختيارند، يعنى نه انسان مجبور است و نه خداوند متعال - نعوذ بالله - هيچ كاره، به دلايل زير:
1 - قول به جبر با حكمت ارسال انبيا و امر و نهى الهى منافات دارد، يعنى اگر انسان در كارهايش مجبور است و اختيارى ندارد