با پيامبر صلى الله عليه و سلم در شدت گرما نماز مى خوانديم و زمانى كه يكى از ما قادر نبود صورتش را به زمين برساند، پارچه يا لباسش را پهن مى كرد و بر آن سجده مى كرد. (1) اگر سجده بر فرش و پارچه، مصداق سجده بر زمين بود، در اين روايت و نظاير آن، تقابل بين سجده بر زمين و غير زمين معنا نداشت. به خاطر همين خصوصيت زمين است كه حتى هنگام خيس بودن زمين، بر خود زمين سجده مى كردند، تا آنجا كه نقل كرده اند گاهى در سجده پيشانى مبارك رسول خدا صلى الله عليه و سلم به گل آغشته مى شد:
رأيت رسول الله صلى الله عليه و سلم يسجد في الماء والطين حتى رأيت اثر الطين في جبهته، (2) رسول خدا صلى الله عليه و سلم را ديدم كه در آب و گل سجده مى كرد تا اين كه اثر گل را بر پيشانى مباركش ديدم.
و در روايات متعدد ديگر، اين مضمون تكرار شده است، مانند روايت زير:
عن ابى سعيد الخدرى: ان رسول الله صلى الله عليه و سلم رئى على جبهته وعلى ارنبته (3) اثر طين من صلاة صلاها بالناس، (4)