مصرى سخاوى شافعي، از دانشمندان برجسته ء قرائت وتجويد واز علماء بنام در كلام و تفسير وحديث وفقه واصول وادب ولغت ونحو، وشاعري ماهر كه در قرائت ونحو شهرت به سزائى داشته، وبه (شيخ القراء) نيز مقلب مى باشد. سخاوى در (سخا) يكى از آباديهاى مصر زاده شد، ونحو ولغت وتفسير وتجويد وادب عربي را در قاهره از شاطبى، ودر اسكندريه از سلفى وابن عوف، ودر نواحى ديگر مصر از بوصيرى وابن ياسين فراگرفت وآنگاه به دمشق كوچيد، ودانشجويان ودانشمندان از محضر أو مستفيض مى شدند. گويند: سخاوى در زمان خود در همه ء علوم اسلامي منحصر به فرد ويا كم نظير بوده است.
سخاوى در 12 / ج 2 / 643 ه‍. ق در دمشق از دنيا رفت، ودر (قاسيون) به خاك سپرده شد، وهنگام وفاتش مى گفت:
قالوا غدا تأتى ديار الحمى * وينزل الراكب بمغناهم وكل من كان محبا لهم * أصبح مسرورا بلقياهم قلت فلى ذنبي فما حيلتى * بأى وجه أتلقاهم قالوا أليس العفو من شأنهم * لا سيما عمن ترجاهم سيد نصرالله حائرى در تذييل آن گفت:
فجئتهم أسعى إلى بابهم * أرجوهم طورا وأخشاهم از سخاوى آثار فراوانى در قرائت وتجويد - وتفسير وساير علوم به جاى مانده كه از جمله ء آنها است: (جمال القراء وتاج الاقراء)، (شرح الرائية للشاطبي)، (شرح اللامية للشاطبي) كه (فتح الصيد) نام دارد، (تفسير القرآن) در چهار مجلد تا سوره ء كهف، (هداية المرتاب و غاية الحفاظ والطلاب في متشابه الكتاب)، (سفر السعادة وسفير الافادة) در شرح (المفصل) زمخشرى، ونيز شرح ديگر بر المفصل زمخشرى به نام (المفضل في شرح المفصل)، (شرح الاحاجى النحوية للزمخشري)، كه شايد همان (منيرالدياجى في شرح الاحاجى) باشد (تحفة الفراض وطرفة المرتاض)، (الكواكب الوقاد في تصحيح الاعتقاد)، (القصيدة الناضرة لمذهب الاشاعرة)، (ذات الحلل) كه قصيده أي است وخود بر آن شرح نوشته، وجز آنها.
# ت: سده ء 7 ه‍. ق.
اين كتاب قصيده أي است - مانند (قصيده ء رائيه ء موسى خاقاني) در تجويد با قافيه ء (نون) كه درشصت يا شصت وچهار بيت انشاء شده، وآنگاه سخاوى خود بر آن شرحي نگاشته است.
علاوه بر اين شرح، محمد بن اسماعيل بن محمد بن اسماعيل فقاعي ابن سعد الله، معروف به