واجب شده، نمىتواند به جاى آن حج افراد يا قران به جا آورد، و چنانچه اين افراد به جاى حج واجب خود حج ديگرى به جا آورند كفايت نمىكند. بلى گاهى وظيفه كسى كه بايد حج تمتع به جا آورد، عوض شده و به حج افراد بر مىگردد، چنان كه بيانش خواهد آمد.
مسأله 145 - كسى كه دورى وطنش بيش از مكه بيش از شانزده فرسخ بوده و در مكه و يا اطراف نزديك آن اقامت نموده، و ماندگار شده چنانچه اقامتش بعد از استطاعت و واجب شدن حج بر او بوده، بر چنين شخصى حج تمتع واجب است اما اگر پس از اقامت در مكه و داخل شدن در سال سوم استطاعت پيدا كرده، حج افراد يا قران بر او واجب مىشود، و اگر استطاعتش قبل از سال سوم باشد، حج تمتع بر او واجب مىشود.
و اين در صورتى است كه اقامتش به قصد مجاورت (در جوار خانه خدا بودن) باشد و اما اگر به قصد توطن باشد، و عرفا مكه وطن او به شمار آيد اگر چه بيش از شش ماه اقامت نكرده باشد وظيفه اش از اول حج افراد يا حج قران است.
مسأله 146 - هر گاه در بلد خود مستطيع بوده و پس از استطاعت در مكه اقامت نموده يا پس از اقامت در مكه و قبل از انقلاب و بر گشتن وظيفه اش به حج افراد يا حج قران مستطيع شود، لازم است كه به يكى از مواقيت رفته و از آنجا براى عمره