140 س - بنده كه يكى از دبيران آموزش و پرورش تهران هستم، در سال گذشته در اثر اضافه كارى كه يك جا دريافت نمودم پولم به اندازه سفر حج رسيد، و من تصميم به ثبت نام گرفتم، و تمام مدارك را حاضر كردم، ولى در موقع ثبت نام گفتند بايد حتما برگ پايان خدمت داشته باشى، و چون من در آن موقع خدمت سربازى را در وزارت آموزش و پرورش و محل كارم مىگذراندم، از ثبت نام من جلوگيرى به عمل آمد. حال در خرداد ماه امسال سربازى من تمام مىشود، در اين صورت آيا در سال گذشته، واجب الحج بودهام يا نه، در صورتى كه در آن موقع تازه متأهل شده بودم، و با پدرم زندگى مىكردم، و خانه جداگانه نداشتم، و بعد از رد شدن از سفر، پول را صرف خريدن ماشين كه يكى از ضروريات زندگى من در آن موقع و در حال حاضر است نمودم؟
ج - در فرض مرقوم، اگر در سال گذشته متمكن از رفع مانعى كه براى شما پيش آمده نبودهايد، تمكن از سفر حج نداشتهايد، و فعلا هم كه استطاعت مالى نداريد حج بر شما واجب نيست، و در آينده هر زمان كه إن شاء الله مستطيع شديد مشرف شويد.
141 س - شخصى پول براى حج به حساب ريخته، و امسال كه نوبت تشرف او است فوت نموده، و وصيت كرده كه شخص خاصى بجاى او حج بجاى آورد، و لكن اين شخص خودش استطاعت مالى و بدنى دارد، فقط از جهت طريق برايش امكان رفتن نيست، آيا مىتواند با استفاده از نوبت موصى، به حج برود، اگر چه او و وصى و هم چنين ورثه ميت رضايت نداشته باشند؟