تمام نصاب را صدقه كند يا بعض آن را بلى اگر بعد از تعلق زكوة بآن چنين نذرى كند بايد اولا زكوة آن را بدهد بعد از آن وفاء بنذر كند وهر گاه در نذر معين كرده كه پيش از گذشتن سال صدقه دهد ووفاء بنذر نمود وبعد از صدقه مقدار نصاب باقي نمانده زكوة بر او نيست وهم چنين در صورتيكه وفاء نكرده باشد وبگوئيم كه قضاء آن واجب است يا هر چند نگوئيم زيرا كه بتعلق نذر وعصيان آن سال منقطع ميشود بلى هر گاه از زمان عصيان تا يكسال آنمال نزد او بماند وبگوئيم كه قضاء نذر واجب نيست زكوة آن واجب است واگر در نذر معين كرده كه بعد از گذشتن سال صدقه دهد زكوة آن واجب نيست زيرا كه بعد از تعلق نذر بآن تصرف ديگر جايز نيست واگر نذر كرده كه بر فرض حصول حاجت مثلا صدقه دهد وحاجتش بر آمد پيش از گذشتن سال زكوة بر او واجب نيست واگر حاجتش بعد از گذشتن سال بر آمد زكوة آن واجب است واگر مقارن آخر سال بر آمد در وجوب زكوة اشكال ووجوهي است " اول " وجوب زكوة آن وبباقى مانده وفاء بنذر كند " دويم " عدم وجوب آن ووجوب وفاء بنذر " سيم " آنكه در مقدار زكوة مخير باشد كه زكوة را مقدم دارد بر نذر يا وفاء بنذر را مقدم دارد " چهارم " آنكه بقرعه تعيين كند (مسئلة 13) هر گاه بمالك شدن نصاب مستطيع بحج شود وقبل از حركت قافله كه با آنها بايد برود سال بگذرد بايد اول زكوة آن را بدهد اگر بعد از دادن زكوة باستطاعت بماند برود والا حج واجب نيست واگر پيش از گذشتن سال قافله حركت ميكند حج واجب است وزكوة واجب نيست بلى اگر عصيانا بحج نرود بعد از تمام شدن سال زكوة آن واجب است واگر مقارن شود تمام شدن سال با حركت قافله زكوة واجب است وحج واجب نيست زيرا كه زكوة متعلق بعين است بخلاف حج (مسئلة 14) هر گاه مالى متمكن از تصرف آن نباشد مثل آنكه دفن كرده وجاى آن را گم كرده يا ازآن غايب بوده ونحو آن ودو سال يا زياتر بر آن گذشته باشد وبعد از آن بدستش بيايد مستحب است زكوة يك سال آن را بدهد بلكه در صورتيكه يك سال باين حال بگذرد نيز استحباب زكوة قوت دارد (مسئلة 15) هر گاه بعد از تعلق زكوة يا بعد از گذشتن سال با حال تمكن پيش از دادن زكوة غير متمكن از مال شود زكوة بر او واجب است هر وقت بتواند بايد بدهد واگر در دادن كوتاهى كرده ضامن است والا فلا (مسألة 16) زكوة بر كافر واجب است واگر بدهد باطل است بلي امام يا نايبش را ميرسد كه از او