145 - سؤال: هرگاه كسى شك كند ما بين سه و چهار و پنج، چه كند؟
جواب: هرگاه قبل از ركوع است، ركعت را خراب كند، پس بر مىگردد، شك ميانه دو و سه و چهار به مقتضاى آن عمل كند، يعنى دو ركعت ايستاده مىكند و دو ركعت نشسته. وهرگاه بعد از ركوع باشد در آن، دو وجه ذكر كردهاند. يكى آن است كه بنا را بر اقل بگذارد كه مقتضى يقين است و دوم اينكه بنا را بر چهار مىگذارد، چنان كه مقتضى شك ميان سه و چهار و چهار و پنج است، پس يك ركعت ايستاده يا دو ركعت نشسته مىكند و سجده سهو هم مىكند و اين وجه ضعيف است و احوط آن است كه بنا را بر اقل گذارد و بعد از اتمام، نماز را نيز اعاده بكند.
و از اينجا شك ميانه دو و سه و چهار و پنج معلوم مىشود، پس هرگاه قبل از اكمال سجدتين است باطل است و هرگاه بعد از اكمال سجدتين است پس بنا بر وجه دوم در مسئله اولى، اين مسئله بر مىگردد به شك ميان دو و سه و چهار و شك ميان چهار و پنج، پس دو ركعت ايستاده مىكند و دو ركعت نشسته و سجده سهو هم مىكند و اين هم ضعيف است و شايد در اينجا نيز بنا بر اقل گذارد و احتياط كند هم بهتر باشد.
و از اينجا حكم شك ميان دو و چهار و پنج هم معلوم مىشود، پس هرگاه قبل از اكمال سجدتين است باطل است و هرگاه بعد از اكمال سجدتين است بنا بر وجه سابق كه باز بر مىگردد به دو شك و دو ركعت ايستاده مىكند و سجده سهو مىكند و احوط در اينجا نيز بنا بر اقل و اعاده است.
146 - سؤال: ملازم ديوان كه جبرا يا اختيارا به سبب دفع ضرر و محافظت اموال خود به سفر برود و در بين سفر، سور (1) سات بگيرد و بعض معاصى البته از او سر مىزند، صوم وصلوة چه صورت دارد؟