بخش اول: نگاهى كلى به اصحاب قبل از هر چيز بايد دانست كه خداوند سبحان در آيات متعددى اصحابى را كه به رسول خدا (صلى الله عليه وآله) ارادت داشتند و بدون هيچ طمع، يا فشار، يا خود بزرگ بينى تنها به خاطر رضاى خدا و رسولش از آن حضرت پيروى كرده اند، ستوده است (1) كه ما در مورد آنان بحثى نداريم همچنان كه در مورد دو منافقى كه مورد لعن شيعه و سنى هستند - يعنى " عبد الله بن أبي " و " عبد الله بن أبى سلول " (2) - نيز بحثى نمىكنيم.
بلكه بحث بر سر آن گروه از اصحاب است كه مورد اختلاف مسلمانان هستند و در لسان قرآن و حديث نكوهيده شده و مورد تهديد قرار گرفته اند (3).
* الف: اصحاب در قرآن آيات فراوانى در قرآن كريم خصوصا در سوره هاى توبه، احزاب و منافقون به توبيخ و سرزنش برخى از اطرافيان پيامبر (صلى الله عليه وآله) كه از فرمان خدا و رسولش تخلف ورزيده اند با عنوان منافق