2 - نام مؤلفان:
در اين قسمت، زير نام وعنوان كتاب، نام معروف ومشهور مؤلف را ياد كرديم، ودر ذيل آن - ميان دو كمانه (...) - تاريخ تولد ووفات مؤلف را در مواردي كه براى ما معلوم مى گشت آورده ايم، ويا سده هايى را كه مؤلفان تحقيقا ويا به طور تقريب در آن سده ها مى زيسته اند متذكر شده ايم. در فهرستهاى موجود نام مؤلفان بسيارى از كتب ونسخه هاي ناشناخته، نيامده وفهرست نويس نتوانست آنها را شناسايى كند. ما منتهاى وسع وكوشش خود را براى يافتنن نام مؤلفان اينگونه كتب و نسخه ها به كار برديم وتوانستيم در حد نسبة وسيعى اين نقيصه را تدارك نموده ومؤلفان بسيارى از چنان نسخه ها وكتب را شناسايى كنيم.
3 - ترجمه احوال مؤلفان:
در كنار نشان * به ترجمه احوال مؤلفان، واحيانا به بيان افكار وآثار آنان پرداختيم، در اين قسمت، نخست نام كامل ومفصل مؤلفان وفشردهاى از احوال وآثار آنها را آورده ايم تا محققان نسبت به مراتب علمي، تخصص، جامعيت، دقت آنها در مطالعه وتحقيق، وساير خصوصياتي كه چهره علمي و اخلاقي وروحي آنها را باه تصوير مى كشد اطلاعاتى به هم رسانند.
در اين كتاب ملاحظة خواهيد كرد ترجمه احوال شمار زيادي از دانشمندانى آمده كه در كتب تراجم گزارشى راجع به آنها ديده نمى شود، ويا اگر مطلبي در اين باره ذكر كرده اند بسيار مبهم وتوأم با لغزشها ونادرستيها است. در پايان ترجمه احوال مؤلفان، شمارى از آثار آنها ويا اكثر آثار ياد شده كه ممكن است بسيارى از آنها معرفى نشده باشند، لكن اشارتي كوتاه جهت معرفى پاره أي از آنها در كتاب ما ديده مى شود.
ترجمه احوال هر مؤلف فقط در يك مورد، ذيل نام يكى از آثار أو مطرح شده، ودرباره آثار ويا اثر ديگر همان مؤلف، ترجمه احوال أو را به ذيل همان اثر ارجاع داده ايم. وبه عبارت ديگر، ترجمه احوال هر مؤلف فقط در ذيل يكى از آثار أو آمده ودر بقيه آثار ومؤلفاتش به هيچوجه تكرار نشده است، مگر در مواردي كه به مطلب تازه أي دست يافته باشيم.
4 - معرفى كتاب:
حتى الامكان سعى شده هر كتاب به گونه أي كوتاه وفشرده شناسانده شود. در معرفى كتابها - تا آنجا كه منابع موجود اجازه مى داد - روش كار مؤلف در تدوين كتاب، وفهرست ابواب وفصول وخصوصيات ديگر كتاب (به طور فشرده، واحيانا در پاره أي از موارد به طور مبسوط) بيان شده، ودر همه جا - قبل از معرفى كتاب در كنار علامت ورمز (ت:...) به تاريخ ويا سده تأليف كتاب اشاره شده است. پس از معرفى كتاب، آغاز وانجام كتاب ويا نسخه - در حدى كه بتواند به فهرست نويسان در شناختن نسخه ها مدد رساند - آمده است، ونيز آغاز وانجام ناقص نسخه هاي نا شناخته واحيانا عباراتي از ميانه آنها در همين جا ذكر شده تا شايد كتابشناسى كار آمد از اين رهگذر به شناسايى آنها توفيق يافته ومآلا يافته هاي