اعظم بخش مربوط به (تفسير) و (علوم راجعه به قرآن) انجام گرفته ورو به اتمام است، ودر آتيه نزديكى - ان شاء الله - براى طبع وانتشار آماده خواهد شد.
روش كار ما در تدوين كتاب از تمام كتب فهرست نسخه هاي خطى كتابخانه جمهوري اسلامي ايران - همانطور كه اشاره شد - طى چندين سال - فيشهاى مربوط به نسخه هاي خطى عربي تهيه وبه صورت موضوعي در كنار هم مرتب گشته، آنگاه نسخه هاي هر كتاب بر حسب تاريخ تحرير - از قديمترين تا جديدترين آنها - تنظيم شده، واز آن پس با دقتي شايان توجه - به شرحي كه از اين پس ملاحظة مى كنيد - تحرير آنها آغاز شده است.
طليعه تحرير وتدوين اين فيشها را با علوم قرآني، ودر علوم قرآني با (قرائت وتجويد) - كه خود شاخه أي از علوم قرآني است - آغاز كرديم، واز كتابها به ترتيب حروف هجاء (الفبا)، ونيز مؤلف آنها، و آنگاه نسخه هاي آن كتابها به ترتيب تاريخ تحرير بدين شرح ياد كرديم.
الف - كتابشناسى 1 - نام كتابها:
چنانكه اشارت رفت نام وعنوان كتابها به ترتيب حروف هجاء در آغاز امر آمده است، در اين جهت صرفا به نوشته فهرستها بسنده نكرديم، بلكه بر آن شديم نام وعنوان درست كتابها را از مراجع مربوطه، يا از ديباچه مؤلف وجز آنها به دست آوريم، ودر صورتي كه كتابي داراى نام وعنواني مشهور بوده، لكن درست به نظر نمى رسيد نام درست را با توجه به ترتيب حروف هجاء در جاى خود آورده ونام عنوان مشهور را به نام درست كتاب ارجاع داده ايم تا مطالعه كننده كتاب ما در مورد آن كتاب ومؤلف و نسخه هاي خطى آن، به همان نام اصلى ودرست مراجعه كرده ومطلوب خود را جهت دستيابى بر نسخ خطى در همانجا جستجو كند، وبا ارجاع نام مشهور به نام اصلى ودرست، راه رسيدن به هدف تسهيل گردد.
شمارى از فهرست نويسان در مورد نام برخى از كتب گرفتار ابهام بوده، وكتابها ويا رساله هايى را - كه داراى نام وعنوان خاصى بوده اند - نا گزير آنها را به صورت موضوعي ياد كرده اند - مثلا نوشته اند:
(رسالة في التجويد) يا (راسلة في رسم الصحف) ويا (رسالة في الفقه) و امثال آنها. وچون نتوانستند ويا فرصت بيشترى را براى تحقيق وتفحص در اختيار يافتن نام صحيح كتاب قرار ندادند موضوع كتابها را به عنوان نام كتاب ذكر نموده اند. اگر چه خود ما نيز در كتاب حاضر گرفتار چنين ابهاماتى هستيم وناگزير پاره أي از آنها را با استفاده از محتواى آنها به همين صورت ياد كرديم. وبالاخرة گاهى همين فهرست نويسان نتوانستند مؤلفان برخى از كتابها ونسخه ها را بشناسند، ودر نتيجه نسخه هايى را بدينگونه آميخته به ابهام در فهرستها آورده اند كه هيچ بهره أي را عائد محققين نمى سازد، لذا در اين قسمت نهايت سعى وكوشش خود را به كار گرفتيم تا ابهامات ياد شده در بسيارى از موارد برطرف گردد وكتابها ونسخه ها يا نام اصلى ودرست آنها شناسانده شود.