الغاية القصوى (فارسي) - لليزدي ترجمة الشيخ عباس قمي - ج ٢ - الصفحة ١٤٧
بشكند يا معيوب شود ضامن است (مسألة 8) اگر بخياط بگويد اين پارچه اگر براى پيراهن من كافى باشد ببر وبدوز واو ببرد وكفايت نكند ضامن است بنابر وجهي ومثل آن است اگر از او به پرسد اين پارچه براى پيراهن بس است يا نه خياط بگويد بلى پس صاحبش بگويد ببر واو ببرد وكفايت نكند وبعضى گفته اند كه در صورت اول ضامن است ودر دويم ضامن نيست بسبب آنكه در آن مالك اذن بريدن داده وبعضى گفته اند در هيچ كدام ضامن نيست وبهتر آن است كه ما بين موارد واشخاص فرق است هر جائيكه غرور صادق باشد واذن او مقيد بكفايت باشد ضامن است والا فلا ومراعات احتياط احوط است (مسألة 9) اگر كسى غلام خود را اجير ديگرى كند براى عملى وغلام او را بعمل ضرر برساند آيا مولى ضامن باشد يا غلام كه بعد از ازادى از عهده آن بيرون آيد يا در صورتيكه بدون تفريط باشد بگوئيم بايد كسب كند وغرامت بكشد واگر تفريط كرده بر ذمه او بماند تا بعد از ازادى غرامت كشد يا آنكه مطلقا از كسب غرامت كشد چند قول است اقوى آن است كه مطلقا بايد عبد كسب كند وغرامت بكشد واگر بان عمل كسى را كشته يا عضوى از اعضاء او را فاسد كرده متعلق برقبه خود غلام است ومولى را مىرسد كه باقل الامرين از ارش يا قيمت غلام او را فدا دهد (مسألة 10) هر گاه حيواني اجاره دهد براى باركشى متاعي و آن حيوان بلغزد ومتاع تلف يا معيوب شود صاحب حيوان ضامن نيست مگر آنكه او سبب افتادن حيوان شده باشد بزدن يا راندن (مسألة 11) اگر كشتى يا حيوانى اجاره كند براى حمل متاعي و آن متاع كم بيايد يا دزد آن را ببرد صاحب كشتى يا حيوان ضامن نيست بلى اگر شرط ضمان بر او كند صحيح وموجب ضمان است (مسألة 12) اگر حيواني كرايه كند وزياده از آنچه قرار داده بر آن بار كند ويا در صورتيكه تعيين مقدار بار نكرده زياده از متعارف بر آن بار كند وحيوان تلف يا معيوب شود ضامن است واگر تلف نشود ظاهر آن است كه بايد اجرة المثل آنچه بار كرده باو دهد نه اجرة المسمى زيرا كه عقد اجاره بر انمقدار از بار واقع نشده بلى اگر بر وجه تقييد نبوده اجرة المسمى را بدهد بضميمه اجرة المثل زايد (مسألة 13) اگر حيواني كرايه كند براى سوارى يا باركشى تا جاى معينى وزياده از آن آن را ببرد بايد از عهده بر ايد وظاهر آن است كه اجرة المسمى مقدار قرار داد واجرة المثل مقدار زايد را بايد بدهد (مسألة 14) حيواني را كه براى سوارى يا بار كشى كرايه
(١٤٧)
الذهاب إلى صفحة: «« « ... 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 ... » »»