كه زياده از چهار انگشت پيوسته بلند باشد پس اگر بقدرى بلند است كه عرفا سجود صادق نيست جايز است سر را بلند كند وبگذارد يا بكشد پائين تر وبگذارد بر چيزيكه سجده بر ان صحيح باشد واگر عرفا سجده بر ان صادق است احوط بلند نكردن پيشانى وكشانيدن ان است تا سجده زياد نشود واگر كشانيدن نيز ممكن نباشد احوط اتمام نماز واعاده ان است (مسألة 10) اگر پيشاني را بر جائيكه سجده بر ان صحيح نيست گذارده باشد واجب است بكشد وبر داشتن ان جايز نيست زيرا كه ببرداشتن ان زيادى سجده لازم مىايد بخلاف كشانيدن كه زيادى سجده لازم نمىايد واز اينجا است كه بر فرض كذاردن پيشاني بر چيزيكه سجده بر ان صحيح است نيز كشانيدن پيشانى بجاى اسهل يا افضل جايز است وبر فرض اول در صورتيكه كشانيدن پيشاني ممكن نباشد هر گاه پيش از تمام شدن ذكر متذكر حال شده احوط اتمام نماز واعاده ان است واگر بعد از اتمام ذكر متذكر شود اكتفاء بهمان سجده وان نماز قوى است مثل صورتيكه بعد از بلند كردن سر از سجده ملتفت ان شود اگر چه احوط اعاده نماز است نيز (مسألة 11) كسيكه در پيشاني او جراحتى يا دملي باشد پس هر گاه تمام پيشانى را فرا نگرفته وجاى سالم از پيشان مانده كه بتواند سجده بر ان كند متعين است واگر نمىتواند بايد جاى سجده را گود كند تا موضع سالم از پيشاني را بر زمين گذارد واگر تمام پيشاني را جراحت فرا گرفته يا با گودال كندن هم گذاردن جاى سالم ممكن نباشد يكي از دو جبين خود را بر زمين گذارد واولى واحوط اختيار جبين راست است واگر انهم ممكن نيست سجده كند بر ذقن خود واگر ان نيزمتعذر باشد در سجده اكتفاء كند بخم شدن بقدر ممكن (مسألة 12) كسيكه عاجز باشد از خم شدن براى سجود بايد بقدر امكان خم شود وسجده گاه پيشاني خود را بلند كند وشش موضع ديگر را هر يك بجاى خود گذارد واگر بهيچ وجه متمكن از خم شدن نباشد بسر اشاره كند واگر از ان نيز متمكن نباشد بدو چشم اشاره كند واحوط آنست كه سجده گاه خود را نيز بلند كند در صورتيكه بتواند پيشانى را در اين حال بر ان گذارد چنانچه احوط گذاردن شش موضع ذيگر است بجاى خود واگر نشستن بين السجدتين ممكن نباشد بدل ان بسر اشاره كند والا بدو چشم اشاره كند واگر از تمام مراتب مذكوره عاجز باشد در حال جلوس سجدتين را بدل بگذراند واگر متمكن از جلوس نباشد در حال قيام سجدتين بدل بگذراند واحوط اشاره كردن بدست است نيز