فجر طالع شد مقدم دارد دو ركعت نافله صبح را وبعد فريضه را بجا اورد ونماز شب را قضا كند واگر شروع كرده بنماز شب كه صبح شد آن را تمام كند ونافله صبح وفريضه را بخواند وبعد ما بقي نماز شب را قضا كند (مسألة 13) گذشت كه تعجيل در نماز يعنى بجا اوردن نماز در اول وقت افضل است لكن در اينجا ميگوئيم كه در چند مورد استثنا شده يعني تاخير افضل است اول تاخير نماز ظهر وعصر از براى كسيكه خواسته باشد نافله بجا اورد و هم چنين است نماز صبح براى كسيكه نافله آن را پيش از وقت بجا نياورده باشد دوم تاخير مطلق نمازهاى حاضره است براى كسيكه قضا از پيش دارد و مىخواهد بجا اورد سيم تاخير است براى شخص متيمم كه احتمال مىدهد يا اميد دارد كه عذرش بر طرف شود واما در غير تيمم از عذرهاى ديگر اقوى وجوب تاخير است چهارم كسيكه بول يا غايطش مسايد پس نماز را افكند وقضا حاجت كند پنجم كسيكه اقبال بنماز ندارد تاخير افكند تا حضور قلب حاصل شود لكن اين را عاده صود قرار ندهد ششم تاخير بجهت درك جماعت مادام كه افراط در تاخير نشود ونيز رجحان دارد تاخير بجهت تحصيل كمال ديگر مثل حضور در مسجد يا زياد شدن مأمومين وامثال اينها هفتم تاخير نماز صبح است بجهت خواندن نماز شب هر گاه چهار ركعت آن را پيش از دخول صبح بجا اورده باشد چنانچه معلوم شد هشتم تاخير است براى مسافريكه تعجيل داشته باشد نهم زنى كه تربيت صبي مىكند وجامه اش نجس است وروز يكدفعه بجهت نماز مىشويد تاخير ميندازد ظهر وعصر را تا نزديك بغروب تا جمع كند با مغرب وعشا بجهت انكه چهار نمازش بجامه شسته بجا اورده شود دهم زنى كه استحاضه كثيره دارد تا خير افكند نماز ظهر را تا اخر وقت فضيلت آن تا جمع كند با عصر بيك غسل و هم چنين تاخير افكند نماز مغرب را تا اخر وقت فضيلت آن وجمع كند با عشا بيك غسل يازدهم تاخير عشا است تا وقت فضيلتش كه بعد از ذهاب شفق است واولى تاخير عصر است از زوال تا سايه شاخص بمثل برسد واگر چه اول وقت فضيلت آن از زوال است دوازدهم حاج كه از عرفات بمشعر مىرود مغرب وعشا را تاخير ميافكند اگر چه بربع بلكه تا بثلث برسد سيزدهم كسيكه بيم از گرما دارد نماز ظهر را تاخير افكند تا سايه بمثل برسد چهاردهم تاخير نماز مغرب است براى كسيكه روزه است وطبعش شائق بطعام وحواسش نزد افطار است يا انكه منتظر او