دانست و همان طورى كه نسيان اصل طواف به موجب روايات صحيحه معتبره قابل تدارك و جبران است نسيان شرط را در حكم نسيان اصل، بدانيم؟ چه دليل بر بطلان حج چنين آدمى است با آن كه به مقتضاى نفى حرج و حديث رفع، معذور است؟
ج - در فرض سؤال بعيد نيست كه نسيان شرط - طهرات - ملحق به نسيان اصل طواف باشد وعلى هذا حج صحيح است طواف و حج و نماز آن و طواف نساء و نماز آن را با طهارت انجام دهد و احتياطا سعى را نيز اعاده نمايد و اگر از مكه برگشته و به وطن آمده اگر متمكن باشد خودش و الا نائب بگيرد تا طوافين وسعى را بجا آورد هر چند در غير موقع حج باشد و چون در اين مسألة، به فتواى صحت از علماء اعلام بر خورد نكرده ام بلكه اطلاق كلماتشان، ظهور در بطلان دارد احتياط آنست كه سال ديگر خود شو اگر خودش متمكن نيست نائب بگيرد تا حج تمتع بجا آورد و تمسك به نفى حرج و حديث رفع در اين مورد به نظر حقير تمام نيست و تفصيل آن محتاج به مجال و بحث بيشتر است.
154 - س - شخصى در حين تولد سر حشفه او مقدارى ختنه بوده و به اصطلاح مختون غيبى بوده و بعد ديگر او را ختنه نكردند و به همان اكتفا شده و با اين حال حج نموده در اين صورت حج او از جهت طواف و نماز و ساير مناسك اشكالى دارد يا نه و اگر اشكال پيدا كرده با اتيان عمره مفرده، جبران مىشود يا نه و نسبت به زن چه حكمى دارد به او حرام مىشود يا نه؟
ج - اگر حشفه در غلاف نباشد وصدق اغلف نكند طواف و نماز او صحيح است و اگر صدق كند كه اغلف است طواف حج و طواف عمره و طواف نساء و نمازهاى آنها را مجددا بايد خودش و در صورت عدم تمكن نائبش بجا آورد و تا طواف نساء را بجا نياورد زن بر او حلال نمىشود.