الغاية القصوى (فارسي) - لليزدي ترجمة الشيخ عباس قمي - ج ٢ - الصفحة ٢٠١
بلفظ زارعتك ياسلمت اليك الارض على ان تزرع كذا در ايجاب كافى است ومعتبر نيست كه بلفظ ماضى باشد بلكه اگر بصيغة امر مثلا بگويد ازرع هذه الارض يا بمستقبل مثلا بگويد تزرع هذه الارض يا بجمله اسميه ودر جميع آنها معتبر است قصد انشاء معنى بان وبلفظ فارسى وغير آن نيز جايز است ونبايد ايجاب از طرف مالك زمين وقبول از طرف زارع باشد بلكه عكس آن نيز جايز است وقبول حاصل مىشود بگفتن قبلت بلكه قبول فعلى بعد از ايجاب قولى كافى است ومزارعه بمعاطات نيز صحيح است ولى لازم نمىشود مگر بشروع در زراعت " دويم " آنكه مالك وزارع هر دو بالغ وعاقل ومختار باشند وتصرف مزارع در زمين جايز وبسبب فلس يا سفه محجور از تصرف نباشد وضرر ندارد كه زارع مفلس باشد " سيم " آنكه نماء زمين بالاشتراك براي هر دو قرار دهند پس اگر تمام نماء را براى يك كدام قرار دهند مزارعه محقق نمىشود " چهارم " آنكه تمام نماء زمين ما بين آنها بنحو اشاعه باشد پس اگر نوع خاصى از زراعت را مختص يك كدام ونوع ديگر را مختص ديگر قرار دهند يا آنكه نماء قطعه از زمين را مختص يكى ونماء قطعه ديگر را مختص ديگرى قرار دهند مزارعه نمىشود " پنجم " حصل هر كدام معين باشد بمثل نصف يا ثلث يا ربع يا نحو آنها " ششم " آنكه مدت زراعت را بشهور وسنين معين كنند وبدون تعيين باطل است بلى در صورتيكه مزروع را معين كنند مثل آنكه بگويد گندم يا جو بكار و مبدأ آن را معين نمايند ومدت آن متعين باشد دور نيست صحيح باشد اگر مستلزم غرر نباشد بلكه با عدم تعيين مبدء آن نيز هر گاه در آن زمين سالى يك مرتبه بيشتر زراعت نمىكنند وسال را معين كنند تا غررى نباشد صحت بعيد نيست وبايد كه مدت قدرى طولانى باشد كه زرع آن بوقت چيدن برسد وكمتر از آن كافى نيست " هفتم " آنكه زمين ولو بعلاج قابل زراعت باشد پس مزارعه در زمين شوره زار كه قابل انتفاع نباشد يا آنكه در وقت زراعت پيش از رسيدن حاصل آب آن را فرا گيرد يا آنكه آب نداشته باشد وتحصيل آن نيز بكندن چاه ونحو آن ممكن نباشد واكتفاء بباران هم نشود باطل است " هشتم " آنكه مزروع را نيز از گندم يا جو يا نحو آنها معين كنند در صورتيكه اغراض بان مختلف شود والا باطل است مگر آنكه بحسب عادت متعين باشد يا آنكه مقصود آنها تعميم در مزروع باشد كه در اين صورت زارع مخير است بين انواع آن " نهم " آنكه زمين ومقدار آن را معين كنند پس اگر مورد مزارعه مردد باشد ميان اين قطعه يا آن قطعه از زمين يا مردد
(٢٠١)
مفاتيح البحث: الزيارة (1)
الذهاب إلى صفحة: «« « ... 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 ... » »»