سؤال:
همان گونه كه مستحضريد بر اساس برخى روايات وارده در باب ديات، خوب شدن بعضى جراحات يا نقص عضوها (نظير شكستگى استخوان در اعضايى كه ديه مقدره دارد يا شكافتن لب) ميزان ديه را تغيير مىدهد. با توجه به اين كه امروزه به خاطر پيشرفت علم پزشكى تعداد قابل ملاحظه اى از جراحات و نقص عضوها قابل درمان مىباشد; بفرماييد:
1 - آيا تأثير درمان در ميزان ديه را به غير موارد مصرح در فقه نيز مىتوان تعميم داد؟
2 - آيا پيوند عضو مقطوع در ميزان ديه تأثير دارد يا خير؟
(در صورتى كه انگشت يا دست شخصى در اثر جنايت قطع شود، اگر به موقع اقدام گردد مىتوان عضو مقطوع را پيوند زد).
جواب:
(باسمه جلت اسمائه) 1 - چون موارد تغيير ميزان ديه زياد است، مىتوان از آن ها استفاده كبرى كليه نمود.
غاية الامر در مواردى كه تصريح شده است به مقدار تغيير كلامى نيست.
و در مواردى كه تصريح نشده تعيين مقدار با نظر حاكم است.
2 - و اما پيوند عضو مقطوع، چون در مواردى فقهاء تصريح كرده اند به عدم تغيير ديه و عدم سقوط آن واستدلال نموده اند به اطلاق ادله.
بنابر اين مىتوان فتوى داد به اين كه پيوند عضو مقطوع تغييرى در ديه نمىدهد ولى به نظر ما بر خلاف مشهور بين فقهاء اظهر سقوط قصاص است.
(تاريخ جواب استفتاء: 8 صفر 1419)