سؤال:
در باره ماهيت حسابهاى بانكى از نظر اسلام; بفرماييد:
الف) آيا در بانك ها اعتبار و ارزش قراردادى پول به نام اشخاص ثبت و جابجا مىشود يا به عين اسكناس اجازه در تصرف داده مىشود؟
ب) آيا حكم شكلهاى مختلف حسابهاى بانكى (جارى، سپرده ثابت، مشاركت هاى بانكى و...) يكسان است؟
ج) حكم سودهاى على الحساب كه در مشاركت هاى بانكى به سپرده گذار پرداخت مىشود چيست؟
د) حكم جوائز و هدايائى كه بانك به سپرده گذار پرداخت مىكند چيست؟
جواب:
(باسمه جلت اسمائه) الف) ممكن است به عين اسكناس اجازه تصرف داده شود، يا به اين كه صاحب پول به بانك قرض بدهد يا بفروشد، يا آن كه پولش را به بانك اباحه كند ولو اين كه بانك آن را تملك كند و به ديگرى بدهد و اباحه معوض باشد، يا آن كه صاحب پول پول را به شكل امانت و وديعه در بانك بگذارد و اجازه دهد در آن تصرف كند نهايت آن كه اجازه تصرف ناقل مجانى نيست بلكه در مقابل عوض است.
ب) حكم شكل هاى مختلف حساب هاى بانكى يكسان است.
ج) و سودهاى بانكى، چنانچه پول قرض باشد حرام است.
و اگر پول را بفروشد آن هم اشكال دارد.
ولى اگر به عنوان اباحه به عوض، يا وديعه و امانت باشد حلال است و اشكال ندارد.
د) جوائز و هداياى بانكى چون شرط نشده است و بانك هم ملزم به آن نيست و تنها براى تشويق مردم مىدهد حلال است و هيچ اشكالى ندارد.
(تاريخ جواب استفتاء: 18 جمادى الاولى 1419)