مسأله 190 - مىتوان از ميت در حج واجب - تبرعا و يا با اجاره - نيابت نمود همان گونه كه مىتوان در حج استحبابى از او نيابت كرد، اگر چه بر عهده او حج واجب هم باشد كه هنوز براى آن اجير نگرفتهاند، و از طرف شخص حى نيز در حج واجب نيابت تبرعى در صورتى كه خودش تمكن از مباشرت اعمال حج را ندارد جايز است، و در اين فرض وجوب استيجار از حى ساقط مىشود.
ولى در حج استحبابى نيابت - چه تبرعى و چه با اجاره - جايز است، مگر در موردى كه بر منوب عنه حج واجب مستقر شده باشد، و خودش تمكن از مباشرت نداشته باشد، و مأيوس از تمكن هم باشد، كه در اين صورت احتياط اقتضاء مىكند كه قبل از فراغ ذمه از انجام حج واجب، براى حج استحبابى كسى را استيجار ننمايد.
مسأله 191 - يك حج واجب را به نيابت از چند نفر نمىتوان بجاى آورد، و لكن در حج استحبابى نيابت از چند نفر مانعى ندارد، و هم چنين جايز است حج استحبابى را براى خود نيت كرده، و ثواب آن را براى عدهاى اهداء نمايد، و هم چنين اگر چند نفر مشتركا نذر كرده باشند كه يك نفر را از طرف خودشان به حج بفرستند، نيابت از آنها جايز است.
مسأله 192 - اجير حق تصرف در مال الاجاره را به مجرد عقد اجاره دارد، بلى چنانچه عمل حج را صحيح بجاى نياورد، ضامن مال الاجاره است.