از آن واما كسيكه صغيره بكند ودر خاطرش نگذرد به توبه ونه عزم بر فعل آن ظاهرش آن است كه مصر نيست وشايد اعمال صالحه از وضو ونماز وروزه كفاره آن باشد چنانچه در اخبار وارد شده است وبعضى گفتهاند كه محض عزم بر صغيره بعد از فعل آن اصرار نيست بلكه اصرار مداومت بر يك گناه يا بسيار مرتكب صغاير شدن است بحيثيتى كه مشعر باشد بر بى اعتنائى بشرع ودين ودر ما بين آن ندامت وپشيمانى از او ظاهر نشود ونيز آراء اكابر در عدد آن مختلف است قومى گفته اند كه كبيره هر گناهى است كه از حق تعالى در قرآن وعيد عقاب بر آن فرموده باشد وبعضى ديگر گفتهاند كه كبيره گناهى است كه شارع مقدس از براى آن حدى تعيين فرموده يا تصريح كرده باشد در آن بوعيد عقاب وطايفه ديگر گفتهاند كه هر معصيتى است كه اظهار كند كمى اهتمام فاعلش را بدين و ديگران گفتهاند كه كبيره هر گناهى است كه معلوم شده باشد حرمت آن بدليل قاطع وديگرى گفته كه هر گناهى است كه وعيد شديد بر آن در كتاب يا سنت شده باشد واز ابن مسعود روايت شده كه گفت بخوانيد از سوره نساء تا آيه شريفه (ان تجتنبو كبائر ما تنهون عنه نكفر عنكم سياتكم) پس هر چه از اول تا اين آيه از آن نهى شده است پس آن كبيره است و جماعتى گفتهاند كه گناهان تمام كبيره هستند بسبب اشتراك آنها در مخالفت امر ونهى شارع لكن گاهى اطلاق ميشود صغيره وكبيره بر گناه بالنسبه بمرتبه بالا وپائين او پس بوسيدن اجنبيه صغيره است بالنسبه بمرتبه بالا كه زنا باشد وكبيره است بالنسبه بمرتبه نازله كه نگاه بشهوت باشد شيخ اجل امين الاسلام ابوعلى طبرسى طاب ثراه اين قول را نقل كرده وبعد فرمود كه همين است مذهب اصحاب ما رضوان الله عليهم زيرا كه آنها گفتهاند كه گناهان همه كبيره است لكن بعض آنها بزرگتر است از بعض ديگر وصغيره در ميان گناهان نيست بلكه صغيره بودن امر نسبي است كه بالنسبه بگناهان بزرگتر صغيره گفته ميشود انتهى قوم ديگر گفتهاند كه كبيره هفت است شرك بخدا وقتل نفس محترمه درمى زناى عفيفه وخردن مال يتيم و زنا وفرار كردن از جهاد وعقوق پدر ومادر در اين باب نيز حديثى از حضرت رسول (ص) روايت كردهاند و بعضى بر اين عدد سيزده گناه ديگر فرمودهاند از اين قرار لواط وسحر و ربا و غيبت وقسم دروغ وشهادت زور وشرب خمر وترك احترام كعبه معظمه ودزدى وشكستن بيعت امام (ع) واعرابى شدن بعد از هجرت يعنى ساكن شدن در باديه وشايد در اين زمان رفتن به بلادى باشد
(٤١٨)